Prezydent RP wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy zmieniającej sytuację prawną byłych właścicieli nieruchomości warszawskich odebranych dekretem z 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy. Ustawa m.in. przyznaje miastu Warszawie i Skarbowi Państwa prawo pierwokupu wobec roszczeń byłych właścicieli nieruchomości warszawskich - rozwiązanie to nie zostało zakwestionowane przez Prezydenta RP.
Ustawa o gospodarce nieruchomościami wprowadza nowe przesłanki rozpatrywania wniosków byłych właścicieli. Są one dla nich niekorzystne bo rozszerzają podstawy prawne umożliwiające odmowę realizacji ich praw. Dodatkowo ustawa pozwala zakończyć prowadzone postępowanie, gdy nie można odnaleźć byłego właściciela. Może to nastąpić, gdy w ciągu sześciu miesięcy nikt się nie zgłosi lub pomimo zgłoszenia nie udowodni swoich praw w ciągu kolejnych trzech miesięcy. Obie regulacje pogarszają sytuację byłych właścicieli.
Mimo, że ich skutkiem może być pozbawienie byłych właścicieli ich roszczeń ustawa nie przewiduje w zamian rekompensaty. Prezydent nie zakwestionował natomiast rozwiązania wprowadzającego prawo pierwokupu roszczeń przyznane miastu i skarbowi państwa.
Nowela ustawy miała ograniczyć m.in. odzyskiwanie kamienic i działek "na kuratora", który reprezentuje interesy liczących sobie nawet ponad sto lat zaginionych spadkobierców - a takie przypadki były w Warszawie.
Błażej Wierzbowski
Gospodarka nieruchomościami. Podstawy prawne