Prawnicy chcą wnoszenia pism przez portal sądowy, ale z uregulowaniem terminów

Prawnicy, doświadczeni po e-doręczeniach, zwracają uwagę, że istotne jest doregulowanie kwestii liczenia terminu, także w przypadku wnoszenia pisma - np. apelacji przez portal informacyjny sądów. Ministerstwo Sprawiedliwości chce to umożliwić na razie w sprawach karnych i tylko w zakresie środków odwoławczych, wniosków o uzasadnienie, a także np. odpowiedzi na apelację. Takie samo narzędzie ma być wprowadzone w sprawach cywilnych.

MS w swoim projekcie proponuje możliwość wnoszenia do sądu pism przez prokuratora, obrońcę i pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, za pośrednictwem kont posiadanych w portalu informacyjnym sądów, ale jedynie w przypadkach wyraźnie wskazanych w ustawie. Chodzi o wnioski o sporządzenie uzasadnienia wyroku, środków odwoławczych, a także odpowiedzi na środek odwoławczy i pism w toku postępowania odwoławczego. Dodatkowo projektowany przepis art. 119 par. 1 pkt. 2a k.p.k. jest adresowany tylko do obrońców lub pełnomocników. W przypadku obrońcy lub pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym, niezbędne będzie wskazanie numeru wpisu na właściwą listę. - Dostęp do numeru wpisu na właściwą listę adwokatów albo radców prawnych konieczny jest z uwagi na potrzebę zagwarantowania jednoznacznej identyfikacji zawodowego pełnomocnika procesowego. W chwili obecnej jedynym atrybutem jednoznacznie i niezaprzeczalnie identyfikującym obywatela polskiego jest numer PESEL, który w przypadku profesjonalnego pełnomocnika procesowego, będącego adwokatem albo radcą prawnym nie zawsze jest sądowi znany - wskazano w uzasadnieniu.

W projektowanym art. 119 par. 3 k.p.k. wskazano, że pismo procesowe wniesione za pośrednictwem portalu informacyjnego opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, a w przypadku prokuratora także zaawansowanym podpisem elektronicznym, wydawanym przez właściwe jednostki organizacyjne prokuratury. Możliwość wnoszenia e-pism sądowych - na początkowym etapie - mieliby obrońcy, prokurator, pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratoria Generalna RP. Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego trafił już do opiniowania.

Czytaj: E-apelacja przez portal sądowy coraz bliżej - projekt w opiniowaniu>>

Krok oczekiwany, ważna dbałość o terminy 

Swoją opinię do projektu przygotował już Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji przy Krajowej Radzie Radców Prawnych. Warto przypomnieć, że zarówno adwokaci, jak i radcy prawni, apelowali od dawna o wprowadzenie takiej możliwości. 

W opinii radców wskazano, że przedstawione ograniczenie co do możliwości wnoszenia pism powodują, że propozycja nie może być uznane za w pełni satysfakcjonującą z punktu widzenia adwokatów i radców prawnych.  - Należy jednak zaznaczyć, że zamysł stopniowego wprowadzenia objętej ich treścią możliwości znajduje przekonujące wyjaśnienie w uzasadnieniu omawianego projektu, w którym podnosi się potrzebę należytego dostosowania istniejących systemów informatycznych do potrzeb dwustronnej komunikacji z sądem oraz zapewnienia bezpieczeństwa w ich funkcjonowaniu. Podniesione względy pozwalają widzieć w przedstawionych rozwiązaniach prawnych sui generis propozycje pilotażowe i tak je traktując, można je w pełni zaakceptować, licząc jednocześnie na to, że w niedługim czasie od weryfikacji zdolności przepustowych i operacyjnych systemów informatycznych analogiczne rozwiązania zostaną przyjęte w odniesieniu do wszystkich pism procesowych kierowanych do sądu przez profesjonalne strony lub profesjonalnych przedstawicieli stron - wskazano.

Zwrócono natomiast uwagę na kwestie liczenia terminu wniesienia pisma. - Propozycja uregulowania ujęta w art. 124a k.p.k. w projektowanym kształcie dotyczy określenia czasu wniesienia pisma procesowego składanego przy wykorzystaniu portalu informacyjnego. Ma on odpowiadać chwili wskazanej w elektronicznym potwierdzeniu wniesienia pisma. Z prawniczego punktu widzenia rozwiązanie to zasługuje na akceptację, natomiast wiele zależy od funkcjonalności systemu elektronicznego potwierdzania wniesionych pism procesowych, nie ulega bowiem wątpliwości, że określona w art. 124a k.p.k. chwila wniesienia pisma powinna pokrywać się z chwilą jego rzeczywistego wysłania przy użyciu portalu informatycznego - zaznaczono w opinii.

Projekt rozwiewa wątpliwości interpretacyjne? 

Radcowie zwracają uwagę, że projekt rozwiewa też wątpliwości wyłaniające się na gruncie praktycznym. Chodzi o propozycję jednoznacznego unormowania możliwości doręczania orzeczeń i zarządzeń poprzez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym (art. 128 par. 3 k.p.k. w projektowanym brzmieniu).  

Kolejną kwestią jest też - o czym pisaliśmy - doprecyzowanie daty, w której pismo uznaje się za doręczone w razie jego nieodebrania w terminie przeznaczonym do odbioru. Zgodnie z projektem datę tę, w przypadku pism doręczanych przy wykorzystaniu systemu informacyjnego, będzie stanowił ostatni dzień wskazanego terminu. 

- Novum stanowi propozycja legislacyjna przewidująca wykorzystanie portalu informacyjnego do doręczenia pism procesowych stronom, które dokonały wyboru takiego sposobu doręczania pism sądowych. Propozycję tę należy w pełni zaakceptować. Wykorzystując postęp technologiczny, sprzyja ona usprawnieniu postępowań karnych i ułatwieniu stronom dostępu do kierowanych do nich pism procesowych - dodano. 

Czytaj: Trzy systemy, co najmniej dwa konta - e-doręczenia to dla prawników ból głowy>>

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.