Rada Ministrów przyjęła 24 marca br. przedłożony przez ministra spraw zagranicznych projekt ustawy Prawo konsularne.
Jak informuje Centrum Informacyjne Rządu, w projekcie ustawy kompleksowo uregulowano problematykę konsularną, w tym zasady powoływania konsulów, funkcje i czynności konsularne, zasady postępowania przed konsulem, opłaty konsularne oraz działalność konsulów honorowych.
Nowa ustawa zastąpi regulację z 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, która nie spełnia wymogów konstytucyjnych.
Więcej: TK: niekonstytucyjne przepisy o postępowaniu przed konsulem>>>
Najistotniejszą nowością jest uregulowanie w akcie rangi ustawowej trybu postępowania przed konsulem. Jednocześnie, uwzględniając specyfikę pracy konsula, zadbano o zapewnienie stronie właściwych gwarancji w postępowaniu (uregulowano zasady nadzoru nad konsulem, tryb odwoławczy oraz wprowadzono instytucję wznowienia postępowania).
Rozwiązania proponowane w nowej ustawie zasadniczo utrzymują obecny zakres funkcji i czynności konsularnych (zadania konsula nie ulegną większym zmianom). Podkreślone są jednak jego funkcje interwencyjne i ochronne. Wskazano również sytuacje, kiedy konsul może odmówić wykonania czynności konsularnych.
Wprowadzono pojęcie pomocy konsularnej. Będzie to pomoc udzielana obywatelowi polskiemu, np. w razie poważnego wypadku lub ciężkiej choroby, aresztowania lub zatrzymania, aktu przemocy czy w sytuacji konieczności nagłego powrotu do Polski (jeśli nie ma on na to środków finansowych).
W projekcie ustawy określono też zadania konsula w przypadku wystąpienia w jego okręgu zdarzeń mogących powodować zagrożenie dla zdrowia i życia lub bezpieczeństwa obywateli polskich. Nowe przepisy zobowiązują go do podejmowania działań mających na celu wsparcie bezpiecznego i sprawnego opuszczenia przez nich zagrożonego obszaru.
Projekt ustawy przewiduje także, że polski konsul ma udzielać pomocy konsularnej obywatelowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które nie ma przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego na terytorium państwa przyjmującego.
Ustawa wyczerpująco reguluje też kwestie związane z powoływaniem i działalnością konsulów honorowych. Kompleksowo zdefiniowano również, po raz pierwszy na gruncie prawa krajowego, pojęcia: urzędu konsularnego, urzędnika i pracownika konsularnego. Nowością jest wskazanie warunków, jakie musi spełnić kandydat na urzędnika konsularnego. Ustanowiono katalog tytułów konsularnych nadawanych przez dyrektora generalnego służby zagranicznej z uwzględnieniem stopnia dyplomatycznego posiadanego przez urzędnika konsularnego.
Ustawa ma wejść w życie po 3 miesiącach od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
ID produktu: 40442880 Rok wydania: 2015
Autor: Stanisław Bogucki,Anna Krasuska-Terrillon,Barbara Mikołajczyk,Bartosz Wach,Marek Zieliński
Tytuł: Funkcje konsulów Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz>>>
Praca konsulów będzie mniej formalna i zgodna z konstytucją
Bardziej odformalizowany tryb tego postępowania oraz tryb odwoławczy i wprowadzenie instytucji wznowienia postępowania to niektóre zmian proponowanych przez rząd w prawie konsularnym. Nowa ustawa doprowadzi też do zgodności tej regulacji z konstytucją.