Podobnie jak w koncepcji Rządowego Centrum Legislacji projekt senacki zakłada, że wpis na właściwą listę będzie możliwy po upływie 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego. Zatarcie skazania nastąpi zaś - po 15 latach. Rządowy projekt dotyczył 12 zawodów, senacki - podobnie - adwokatów, radców prawnych, lekarzy weterynarii, farmaceutów, architektów, inżynierów budownictwa, urbanistów, rzeczników patentowych, psychologów, diagnostów laboratoryjnych, lekarzy oraz prawników zagranicznych. Nie dotyczy jednak komorników, których nie objał wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Wypełnienie luki
Za sprawą urzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 1/09 z systemu usunięte zostały normy, które uniemożliwiały na całe życie adwokatom i radcom prawnym powrót do zawodu w przypadku ukarania najsurowszą karą dyscyplinarną. Z kolei w stosunku do architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów efekt taki nastąpił z upływem terminu odroczenia wyznaczonego w sentencji wyroku.
Niemniej – jak zauważył sam Trybunał – na gruncie badanych ustaw powstały luki prawne wynikające z braku postanowień co do terminu zatarcia wspomnianej kary dyscyplinarnej. Wzorcem kontroli Trybunału był art. 65 ust. 1 Konstytucji. Stosownie bowiem do tego przepisu każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy, a wyjątki w tym zakresie mogą być wprowadzone wyłącznie w drodze ustawy. Jednak wolność wyboru i wykonywania zawodu nie oznacza nieograniczonej swobody. Do ustawodawcy należy wyraźne określenie przesłanek, od spełnienia których zależy wykonywanie określonego zawodu. Nie może on być przy tym arbitralny, lecz powinien uwzględniać interes innych podmiotów.

Zatarcie skazania
Podobnym „mankamentem”, tzn. brakiem stosownych postanowień w kwestii zatarcia kary pozbawienia prawa wykonywania zawodu czy też skreślenia z listy samorządu cechują się również ustawy dotyczące psychologów, oraz – w zakresie wykonywania tzw. stałej praktyki – prawników zagranicznych, zwłaszcza zaś tych, którzy posiadają obywatelstwo Unii Europejskiej. W związku z tym także na gruncie przedmiotowych ustaw niezbędna jest interwencja ustawodawcy.
Przewiduje się wprowadzenie cezury czasowej 10 lat, której upływ pozwoli ukaranym ponownie ubiegać się o wpis na odpowiednią listę korporacyjną. Poza tym proponuje się ustalenie terminu zatarcia kary wykluczenia z danego zawodu (skreślenia z listy), przy czym miałby on być dłuższy aniżeli sam „okres karencji”. Nowy przepis brzmi: „Z chwilą zatarcia ukarania dyscyplinarnego dziekan okręgowej rady adwokackiej zarządza wykreślenie wzmianki o ukaraniu dyscyplinarnym oraz usunięcie z akt osobowych dokumentów dotyczących ukarania”.

Egzamin zawodowy raz jeszcze
Senatorzy uznali też  za celowe wprowadzenie dodatkowych wymogów dla osób aspirujących po raz kolejny do samorządów zawodowych. Koniczne wiec będzie zdanie przez ukaranego wydaleniem egzaminu zawodowego. W projekcie RCL przewidziano natomiat powtórne szkolenie wydalonego z zawodu.

Źródło: Senat RP