- Podjęli niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne, przypadki łamania praw człowieka i nadużyć władzy. Wspólnie ukazują znaczenie społeczeństwa obywatelskiego dla pokoju i demokracji - napisano w uzasadnieniu decyzji. Laureaci reprezentują społeczeństwo obywatelskie w swoich krajach. Przez wiele lat wspierali prawo do krytyki władzy i ochronę podstawowych praw obywateli - podkreśliła w uzasadnieniu przewodnicząca komitetu Berit Reiss-Andersen.
- Pokojowa Nagroda Nobla dla więzionego białoruskiego działacza na rzecz praw obywatelskich Alesia Bialackiego to nagroda dla wszystkich więźniów politycznych na Białorusi - skomentował opozycjonista, były ambasador Białorusi w Polsce Paweł Łatuszka. - Pokojowa Nagroda Nobla dla więźnia politycznego, szefa Centrum obrony praw człowieka Wiasna Alesia Bialackiego oznacza docenienie wszystkich Białorusinów walczących o swe prawo do wolności i demokracji - napisała w piątek na Twitterze liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska.
- Dobre poranne wieści. Jesteśmy dumni z przyznania nam Pokojowej Nagrody Nobla. To dowód uznania dla pracy wielu obrońców praw człowieka na Ukrainie i nie tylko - napisało w piątek na Twitterze ukraińskie Centrum Wolności Obywatelskich na wieść o honorowaniu tej organizacji Nagrodą Nobla.
- Pokojowa Nagroda Nobla dla Memoriału to uznanie dla naszej pracy na rzecz praw człowieka, jak i pracy kolegów, którzy dalej cierpią niewyobrażalne represje i ataki w Rosji - stwierdzono w oświadczeniu rosyjskiej organizacji, która zajmuje się również badaniem zbrodni stalinowskich. - Nagroda zachęca nas do determinacji we wspieraniu naszych rosyjskich kolegów w ich dalszej pracy w nowej lokalizacji, pomimo przymusowego rozwiązania Memorial International w Moskwie - przekazała agencji Reutera członkini zarządu Memoriału Anke Giesen.
Zarejestruj się bezpłatnie i sprawdź Moje Prawo.pl >>>
Alaksandr Bialacki (ur. 25 września 1962) to białoruski działacz społeczny, polityk i obrońca praw człowieka; dyrektor Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiosna”, wiceprzewodniczący Międzynarodowej Federacji Praw Człowieka.
W 1996 roku, po serii przypadków brutalnego rozpędzania demonstracji przez siły porządkowe, Alaksandr Bialacki stanął na czele nowo utworzonego Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiosna-96” (obecnie: „Wiosna”). Według jego słów, nie przewidywał wówczas, że obroną praw człowieka na Białorusi trzeba będzie się zajmować jeszcze tak wiele lat[3] (według innego źródła, Bialacki został dyrektorem „Wiosny-96” dopiero w 1998 roku). Przez wiele lat działalności organizacja udzieliła pomocy prawnej i materialnej tysiącom ludzi, w przypadku których istniały podejrzenia, że białoruska władza łamie ich prawa.
Aleś Bialacki przebywa obecnie w więzieniu za działalność opozycyjną. - Mój przekaz do władz białoruskich jest taki, aby mógł on wyjść z więzienia i przyjechać do Oslo 10 grudnia odebrać Pokojową Nagrodę Nobla. Obawiam się jednak, że moja prośba jest nierealna - mówiła Reiss-Andersen.
Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” to rosyjskie stowarzyszenie powstałe formalnie 26–28 stycznia 1989 roku, zajmujące się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji radzieckich, w tym w okresie stalinowskim, a także ochroną praw człowieka w krajach byłego ZSRR.
Początkiem Memoriału było powstanie w 1987 roku w Moskwie nieformalnej grupy osób chcącej doprowadzić do budowy w Moskwie centrum pamięci ofiar stalinowskich represji, obejmującego muzeum, archiwum i bibliotekę. Początkowo zajmowała się ona głównie organizowaniem ogólnoradzieckiej akcji zbierania podpisów pod petycją do władz, w tym też czasie powstały liczne grupy memorialne w innych miastach ZSRR. W 1988 roku postanowiono rozpocząć własne działania zmierzające do zbierania i archiwizacji dokumentów dotyczących zesłań i uwięzień w ZSRR. Oficjalnie stowarzyszenie Memoriał zarejestrowano w 1989 roku. 29 stycznia 1989 roku odbyła się konferencja założycielska Ogólnokrajowego Stowarzyszenia Historyczno-Oświatowego „Memoriał”. Inicjatorami powołania stowarzyszenia byli m.in. Andriej Sacharow, Jewgienij Jewtuszenko i Andriej Wozniesienski. Od tego roku Memoriał podjął działania monitorujące i nagłaśniające aktualny stan praw człowieka w państwach byłego ZSRR, nasilone zwłaszcza po 1991 roku.
W 2016 roku Memoriał został uznany przez władze i sądy za „organizację pozarządową pełniącą funkcje zagranicznego agenta”. 28 grudnia 2021 roku rosyjski Sąd Najwyższy nakazał likwidację Memoriału, argumentując, że organizacja „spekuluje wokół tematu represji i tworzy fałszywy obraz ZSRR jako terrorystycznego państwa, zniekształca historię Wielkiej wojny ojczyźnianej i rehabilituje nazistowskich zbrodniarzy”.
Centrum Wolności Obywatelskich to ukraińska organizacja zajmująca się ochroną praw człowieka powstała w Kijowie w 2007 roku. Przewodzi jej prawniczka, Ołeksandra Matwijczuk.
Centrum Wolności Obywatelskich aktywnie działało w celu dołączenia Ukrainy do Międzynarodowego Trybunału Karnego. Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, organizacja identyfikowała i dokumentowała rosyjskie zbrodnie na ludności cywilnej.
