Sąd rejonowy oddalił wniosek spółki – wierzyciela o nadanie na jej rzecz klauzuli wykonalności przedłożonemu tytułowi egzekucyjnemu. Sąd podkreślił, że z wniosku nie wynikało przejście uprawnień na rzecz wnioskodawcy. Wierzyciel powinien natomiast udowodnić tę okoliczność za pomocą dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym – zaznaczył sąd pierwszej instancji. Wierzyciel nie zgodził się z wydanym rozstrzygnięciem i wniósł zażalenie. Sąd okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania. Sąd odwoławczy podkreślił, że nie było możliwym ocenienie zasadności zażalenia, gdyż wniosek o nadanie klauzuli wykonalności był obarczony mankamentem formalnym. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu musi odpowiadać ogólnym warunkom pisma procesowego – wskazał sąd odwoławczy. Powinien on więc zawierać m.in. podpis strony lub jej przedstawiciela bądź jej pełnomocnika. Powyższe wynika z art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. 

Sprawdź: Co musi zawierać pełnomocnictwo do reprezentowania strony? >

Wymogi podpisu

Sąd okręgowy podkreślił, że z przepisów nie wynika, w jaki sposób należy się podpisać. W orzecznictwie i literaturze prawniczej podkreśla się, że podpis musi być uczyniony własnoręcznie. Tylko wyjątkowo dopuszczalnym jest złożenie go w inny sposób. Kluczowym jest przepis art. 78 § 1 k.c.

Zobacz omówienie: Skuteczne potwierdzenie podpisu dotyczy oryginału pisma a nie jego kopii >

Na jego podstawie do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany. 

Czytaj: Więcej e-podpisu w sądach>>
 

Nazwisko konieczne 

Przyjmuje się, że podpis musi przynajmniej zawierać nazwisko osoby, która go nakreśla – wskazał sąd. Nie jest wystarczającym podpisanie się jakimkolwiek znakiem graficznym. Ważne jest to, by podpis zawierał nazwisko. Dopuszcza się natomiast, by autor pisma podpisał się nazwiskiem w skróconej formie. Podpis nie musi być też czytelny. Wystarczające jest, by podpis został nakreślony w sposób charakterystyczny dla autora dokumentu. Kształt i własnoręczność podpisu dają gwarancję, że autor pisma chciał go podpisać. Gdy na dokumencie zamiast podpisu znajduje się jedynie znak graficzny, to takiej pewności mieć nie można – podkreślił sąd okręgowy.  

 


 

Brak formalny pisma

Sąd okręgowy podkreślił, że wniosek wierzyciela o nadanie na jego rzecz klauzuli wykonalności nie spełniał wymaganych wymogów z uwagi na sposób podpisania dokumentu. Nie można było uznać znajdującego się tam podpisu nawet za parafę, skoro skarżąca uczyniła na piśmie jedynie jednoelementowy znak graficzny. Zatem wniosek dotknięty jest brakiem formalnym – zaznaczył sąd odwoławczy. Wnioskowi nie można było więc nadawać biegu. Sąd pierwszej instancji powinien wezwać wnioskodawcę do prawidłowego podpisania pisma pod rygorem jego zwrotu (art. 130 § 1 k.p.c.) – zanim doszło do oddalenia żądania wnioskodawcy. 

Zobacz: Znaczenie i warunki pism procesowych >

W orzecznictwie przyjmuje się, że uzupełnienie braków formalnych wniosków jest możliwe jedynie przed sądem pierwszej instancji. Takie zapatrywanie przedstawił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 3 grudnia 2015 r. w sprawie III CZP 93/15 (LEX nr 1954239). Tym samym, sąd rejonowy nie powinien był rozpoznawać merytorycznie wniosku. Sąd okręgowy zaznaczył, że w tej sytuacji nie można też rozpoznać merytorycznej zasadności złożonego zażalenia. Jest to bezprzedmiotowe na tym etapie postępowania – podkreślił sąd drugiej instancji. Stąd należało uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę skierować do sądu rejonowego do ponownego rozpoznania. W ponownym postępowaniu sąd pierwszej instancji powinien wezwać wnioskodawcę do właściwego podpisania pisma. Sąd obecnie nie może jednak zastosować rygoru zwrotu wniosku - ale zawieszenia postępowania, skoro sprawie nadano już bieg – podkreślił sąd odwoławczy. 

Postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 lutego 2019 r., III Cz 1739/18, LEX nr 2632599.

 

Grzegorz Jędrejek, Sławomira Kotas-Turoboyska, Filip Manikowski

Sprawdź