Jak pisze autorka, wśród wyroków ETPCz można wyróżnić takie, w których uzasadnieniu jest zawarta myśl, że samo stwierdzenie naruszenia gwarancji konwencyjnej stanowi wystarczającą rekompensatę dla skarżącego, oraz takie, które na podstawie art. 41 EKPCz zasądzają na rzecz skarżącego kwotę pieniężną tytułem odszkodowania lub zadośćuczynienia.
Z art. 41 EKPCz wynika, że w przypadku stwierdzenia naruszenia EKPCz lub jej protokołów dodatkowych, jeżeli prawo wewnętrzne państwa-strony Konwencji pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji stwierdzonego naruszenia, ETPCz, jeżeli zachodzi taka potrzeba, orzeka słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie. Sposób naprawienia stwierdzonego naruszenia gwarancji konwencyjnych do pewnego stopnia narzuca zatem samo orzeczenie ETPCz.
Autorka przypomina też, że orzeczenie ETPCz stwierdzające naruszenie gwarancji konwencyjnych nie wywołuje efektu kasatoryjnego w systemie prawnym państwa-strony. Z perspektywy powiązania z systemem wymiaru sprawiedliwości w państwach związanych konwencją orzeczenia te nie są zatem bezpośrednio skuteczne w sferze prawa wewnętrznego państw-stron konwencji. Związanie zasadą pacta sunt servanda powoduje natomiast, że orzeczenie takie stanowi źródło prawnomiędzynarodowego zobowiązania państwa-strony konwencji.
Odmiennie aniżeli kodeks postępowania cywilnego, kodeks postępowania karnego przewiduje wyraźne uregulowanie odnoszące się do możliwości wznowienia prawomocnie zakończonego postępowania karnego w związku z orzeczeniem ETPCz. Zgodnie z art. 540 par. 3 k.p.k.: „Postępowanie wznawia się na korzyść oskarżonego, gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Polskę”. (...)
Wznowienie postępowania karnego jest jednym ze sposobów wykonania wyroku ETPCz poprzez dostosowanie orzeczenia całkowicie lub częściowo sprzecznego ze zobowiązaniami międzynarodowymi do standardu konwencyjnego. Ratio uregulowania zawartego w art. 540 par. 2 k.p.k. nie wyczerpuje się na tej płaszczyźnie. Akceptacja stanowiska, że orzeczenie ETPCz ogranicza samodzielność jurysdykcyjną sądu karnego, a w konsekwencji przyjęcie tezy o niedopuszczalności wystąpienia przez sąd orzekający w postępowaniu wznowionym z pytaniem prawnym do TK w przedmiocie zgodności z EKPCz przepisu, na podstawie którego ma orzekać powoduje, iż orzeczenie ETPCz zastępuje TK w sprawowaniu jego funkcji strażnika zgodności ustawy z ratyfikowaną przez Polskę umową międzynarodową jaką jest EKPCz.

 

Cały artykuł: Orzeczenie ETPCz jako podstawa wznowienia postępowania karnego w miesięczniku "Europejski Przegląd Sądowy" nr 9/2010