W przypadku rażącego naruszenia przez obrońcę lub pełnomocnika strony ich obowiązków procesowych we wniosku muszą być przywołane okoliczności świadczące o dopuszczeniu się przestępstwa w związku z postępowaniem, jeżeli takich okoliczności nie zawiera w swojej treści wskazane orzeczenie - dodali sędziowie w uchwale.
Uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich.
Sąd sprawdzi wiarygodność wniosku
Uprawnienie do wznowienia postępowania stanowi ważną część obywatelskiego prawa do sądu i rzetelnego procesu sądowego - orzekła Sąd Najwyższy.
Czytaj: SN: Izba Karna jeszcze raz zbada sprawy orzeczone w Izbie Dyscyplinarnej>>
Część ze skarżących, dysponując postanowieniem, w którym potwierdzono fakt dopuszczenia się przestępstwa mogłaby domagać się wznowienia, część zaś, w przypadku postępowań, w których do odmowy wszczęcia lub umorzenia doszło z obiektywnych, niezależnych od stron przyczyn (np. śmierć sprawcy) i faktu dopuszczenia się przestępstwa w postanowieniu nie potwierdzono, byłaby pozbawiona możliwości ubiegania się o wznowienie.”
Warunek formalny wniosku na podstawie art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k. będzie zatem spełniony wtedy, gdy wnioskodawca wskaże przestępstwo związane z postępowaniem oraz okoliczności potwierdzające fakt jego popełnienia. W toku postępowania o wznowienie rzeczą sądu będzie wyeliminowanie sytuacji, w których wnioski takie byłyby gołosłowne lub wykorzystywane instrumentalnie.
Potwierdzenie popełnienia przestępstwa
Sędzia sprawozdawca Michał Laskowski zaznaczył, iż „warunek określony w art. 541 § 1 k.p.k., dotyczący wskazania orzeczenia stanowiącego przeszkodę do wydania wyroku skazującego, nie zawiera wymogu stwierdzenia przestępstwa w treści tego orzeczenia".
SN uznał, że skoro przepis ten w istocie swej odnosi się do sytuacji wyjątkowej, to nie powinno się tego wyjątku interpretować rozszerzająco i domagać się potwierdzenia faktu popełnienia przestępstwa w samej treści postanowienia, choćby było to rozwiązanie pragmatyczne, biorąc pod uwagę realia postępowań o wznowienie i praktykę przyjmowaną przez niektórych wnioskodawców. Sąd Najwyższy podkreślił, że to na nich spoczywa ciężar wykazania faktu dopuszczenia się przestępstwa.
Sąd obradował na posiedzeniu niejawnym, bez udziału publiczności.
Sygnatura akt I KZP 12/19, uchwała 7 sędziów Izby karnej z 26 maja 2020 r.
