Zdaniem Michała Zieniewskiego, partnera kancelarii DLA Piper - Polska ma przed sobą długą drogę do udanej realizacji przedsięwzięć PPP na szeroką skalę. Nowelizacja przepisów była właściwym, ale dopiero pierwszym krokiem w tym kierunku. Konieczne jest rzeczywiste wykorzystywanie tej formy realizacji przedsięwzięć infrastrukturalnych zarówno przez władze lokalne jak i centralne. Kluczową sprawą wydaje się być również zrozumienie przez stronę publiczną istoty PPP i rozwiązań, pozwalających na jak najkorzystniejsze dla obu stron, publicznej i prywatnej, ukształtowanie warunków realizacji przedsięwzięcia PPP.

Bardzo pomocna w osiągnięciu tego celu może okazać się znajomość doświadczeń innych krajów europejskich, szczególnie tych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej, dotyczących realizacji projektów w oparciu o PPP. "Raport PPP 2009" autorstwa kancelarii prawniczej DLA Piper przygotowany we współpracy z European PPP Expertise Centre to wyczerpujące studium zmian na rynku PPP, które zaszły w ciągu ostatniego roku w 33 krajach Europy. Zawiera on również pełną listę znaczących przedsięwzięć PPP zrealizowanych na naszym kontynencie w tym okresie.

W porównaniu do poprzednich lat rok 2009 był wyjątkowo trudny dla realizacji przedsięwzięć infrastrukturalnych w ogóle, a w szczególności dla tych wykorzystujących formułę PPP. Kryzys finansowy spowodował ogromne problemy z pozyskaniem finansowania inwestycji długoterminowych; obecnie praktycznie niemożliwe jest uzyskanie warunków zbliżonych do tych, które oferowano przed kryzysem. Władze wielu państw całkowicie zrezygnowały z realizacji wielu dużych i średnich przedsięwzięć, część z nich zawieszono lub odroczono ich wykonanie. Dla dużej liczby przedsięwzięć, w których został już wybrany podmiot prywatny, nie udało się pozyskać finansowania.

W okresie spowolnienia gospodarczego tylko starannie opracowane przedsięwzięcia PPP mają szansę na udaną realizację. Tym bardziej istotne jest więc wykorzystanie przez rząd doświadczeń innych krajów przy przygotowywaniu projektów pilotażowych, w których przyjęte zostaną kierunki i standardy realizacji przedsięwzięć PPP.

Warte uwagi są z pewnością doświadczenia Niemiec, gdzie w ostatnim roku zaczęła działać, na wzór angielskiej Partnerships UK, spółka Centrum PPP (OPP Deutschland AG), mająca wspomagać centra działające dotychczas na szczeblu regionalnym. Jej zadaniem jest promocja PPP, udostępnianie podmiotom publicznym wzorców najlepszych praktyk PPP, bezpłatne doradztwo we wczesnych stadiach realizacji poszczególnych projektów oraz gromadzenie i przekazywanie podmiotom publicznym doświadczeń zdobytych przy zrealizowanych już przedsięwzięciach i związanej z nimi wiedzy dotyczącej przeprowadzania postępowań przetargowych.
W Czechach z kolei podobne zadanie wzięło na siebie Ministerstwo Finansów, publikując pięć dokumentów zawierających informacje dotyczące najlepszych praktyk PPP i wskazówki dotyczące realizacji przedsięwzięć wykorzystujących tę instytucję. W Czechach wprowadzono również bezpośrednie dofinansowania dla strony publicznej na przeprowadzenie studium opłacalności dla przedsięwzięć PPP.

Węgry, gdzie przedsięwzięcia PPP realizowane są od kilkunastu lat, uważane były za lidera w Europie Środkowo-Wschodniej w zakresie realizacji przedsięwzięć PPP. Niestety, szczególnie dotkliwe skutki kryzysu finansowego, z jakimi boryka się ten kraj, spowodowały, że rząd na razie nie traktuje PPP jako priorytetu. Co więcej, w 2010 roku wejdą tam w życie przepisy zmieniające klasyfikację zobowiązań z umów o PPP. Wszystkie okresowe opłaty należne partnerowi prywatnemu na podstawie umów o PPP zawartych po tym terminie będą zobowiązaniami bilansowymi, tj. będą obciążać budżet podmiotu publicznego.

Niektóre kraje nadal borykają się nie tylko z problemami wynikającymi z kryzysu, ale również z przepisami utrudniającymi sprawną realizację przedsięwzięć w oparciu o PPP. W Czechach i na Słowacji mówi się już o potrzebie zmiany tych regulacji.

Pełna treść raportu ( .pdf )