Orlen i stacje patronackie ukarane przez UOKiK

Zapewniając sobie prawo do ustalania cen sprzedaży paliw na stacji patronackiej PKN Orlen naruszył wraz ze swoim kontrahentem prawo uznała Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i ukarała koncern grzywną w wysokości prawie 53 mln zł.

Postępowanie antymonopolowe przeciwko koncernowi i dwóm patronackim stacjom paliw – w Krasnymstawie i Lechowie, zostało wszczęte w 2008 roku, po badaniu rynku paliw przeprowadzonym przez UOKiK, w ramach którego Urząd pozyskał od PKN Orlen wzorce umów podpisywanych ze swoimi kontrahentami. Jedna ze znajdujących się w nich klauzul brzmiała: organizator sieci zastrzega sobie prawo do ustalania ceny sprzedaży paliw na stacji.
Prezes UOKiK uznała, że PKN Orlen i stacja paliw z Krasnegostawu naruszyły prawo antymonopolowe zawierając umowę z tego rodzaju postanowieniem. Zgodnie z przepisami zakazane są bowiem porozumienia, których celem lub skutkiem jest m.in. wyeliminowanie lub ograniczenie konkurencji, polegające w szczególności na ustalaniu cen. Nie jest przy tym istotne, czy planowany cel lub skutek został osiągnięty i czy porozumienie było faktycznie realizowane. Negatywne konsekwencje niedozwolonych porozumień zawieranych przez przedsiębiorców mają wpływ na zachowania konkurentów oraz sytuację konsumentów – utratę dostępu do zróżnicowanych pod względem cen oraz jakości ofert.
Na uczestników porozumienia Prezes UOKiK nałożyła kary finansowe – 52 736 994,19 zł na PKN Orlen i 27 347,65 zł na stację paliw z Krasnegostawu. Należy dodać, że od lipca 2007 roku przedsiębiorcy ci współpracują na podstawie nowej umowy, która nie zawiera zakwestionowanego przez UOKiK postanowienia. W przypadku stacji z Lechowa postępowanie zostało umorzone.
Decyzja nie jest ostateczna. Ukarane firmy mogą odwołać się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

PKN Orlen jest jedną z największych korporacji przemysłu naftowego w Europie Środkowo-Wschodniej. Zajmuje się przerobem ropy naftowej na m.in. benzynę bezołowiową, olej napędowy i paliwo lotnicze, a także dystrybucją tych produktów. Paliwo sprzedawane jest zarówno na stacjach należących do spółki, jak i tych, z którymi PKN Orlen ma zawarte tzw. umowy patronackie – sprowadzające się głównie do zobowiązania stacji do zakupu paliwa u jednego dostawcy oraz franczyzowe – zakładające, obok sprzedaży wyłącznie produktów określonego koncernu paliwowego, stosowanie rozpoznawalnej przez konsumentów marki np.: Orlen czy Bliska i wykorzystywanie know-how w zakresie sprzedaży i marketingu danych towarów.