Jak zaznaczają przedstawiciele rudzkiego magistratu, budowa nowego gmachu sądu to potrzeba chwili. Obecny budynek sądu przy ul. 1 Maja przez lata niszczony przez szkody górnicze jest w fatalnym stanie technicznym. Brakuje w nim również odpowiedniej liczby pomieszczeń.
„Zależy nam na tym, by mieszkańcy Rudy Śląskiej mogli w dobrych warunkach korzystać z usług sądu, dlatego cieszę się, że przekazując grunt przyczynimy się do powstania nowej siedziby sądu w naszym mieście” – powiedziała prezydent Rudy Śląskiej Grażyna Dziedzic.
Przekazany przez miasto teren obejmuje dwie działki o powierzchni niespełna 1,7 ha w dzielnicy Czarny Las. Wartość przekazanego gruntu to 3,2 mln zł. Podpisanie aktu notarialnego przez władze miasta i prezesa Sądu Okręgowego w Gliwicach poprzedziło wiele działań formalnoprawnych ze strony miasta.
„W styczniu 2011 r. zmieniony został plan zagospodarowania przestrzennego, w lipcu tego roku stosowną uchwałę wyrażającą zgodę na przekazanie terenu wyrazili radni. Jednym z ostatnich potrzebnych dokumentów była zgoda wojewody na przekazanie nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa. Stanowisko w tej sprawie zajął także Minister Sprawiedliwości" – wylicza naczelnik wydziału gospodarki nieruchomościami Iwona Frankowicz-Frank.

Podpisanie aktu notarialnego znacząco przybliża termin rozpoczęcia budowy nowego sądu. „Dokument wraz z zatwierdzonym już zbiorczym zestawieniem kosztów jest częścią programu inwestycyjnego, który teraz musi zostać zaakceptowany do realizacji przez Ministerstwo Sprawiedliwości” – wyjaśnił Amadeusz Jędrzejczyk, dyrektor Sądu Okręgowego w Gliwicach. Po akceptacji i przekazaniu przez resort środków na realizację inwestycji gliwicki sąd okręgowy będzie mógł rozpocząć procedurę przetargową na wyłonienie wykonawcy robót.
Inwestycja ma już dokumentację projektowo-kosztorysową, która w 2010 r. została opracowana na zlecenie miasta. Po dokonaniu przez sąd w Gliwicach aktualizacji kosztów realizacji przyszłej inwestycji budowa nowego sądu w Rudzie Śląskiej ma kosztować ok. 51 mln zł. Kubatura obiektu ma wynieść blisko 32 tys. m sześciennych, natomiast powierzchnia użytkowa ponad 4,8 tys. m kw. Przedstawiciele Sądu Okręgowego w Gliwicach przewidują, że od momentu rozpoczęcia inwestycji nowa siedziba sądu w Rudzie Śląskiej powstanie w ciągu trzech lat.
Oprócz przekazania gruntu pod budowę sądu miasto na inwestycję przeznaczyło blisko 400 tys. zł. Za te pieniądze została wykonana m.in. dokumentacja projektowo–kosztorysowa nowej siedziby sądu. Lokalne władze zapewniają, że to jedyne koszty, jakie samorząd poniesie w związku z budową.
Po przeprowadzce sądu do nowego budynku, dotychczasowy gmach przejdzie we władanie miasta. Obecny budynek sądu przy ul. 1 Maja wzniesiony został w latach 1928-1929 według projektu Tadeusza Michejdy, znanego architekta modernistycznego. Budynek był siedzibą władz gminy Nowa Wieś. Od 2007 r. wpisany jest do rejestru zabytków. Charakterystyczne dla budynku są podcienia arkadowe wsparte na filarach ceglanych, które są przykładem polskiej sztuki dekoratorskiej okresu międzywojennego.

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej ma pięć wydziałów: dwa karne, rodzinny, cywilny i ksiąg wieczystych. Tylko w ubiegłym roku załatwiono w nich 44 415 spraw.