Rzecznik wystąpił do prezesa Rady Ministrów oraz ministra rozwoju, który jest autorem tego projektu, z postulatem wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych, które umożliwią osobom popierającym obywatelski projekt ustawy składanie podpisów drogą elektroniczną.
- Wykorzystanie nowoczesnych technologii może przyczynić się do zwiększenia udziału obywateli w życiu publicznym – pisze RPO. I przypomina, że zgodnie z postanowieniami Konstytucji RP inicjatywa ustawodawcza przysługuje również grupie co najmniej 100 tys. obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Szczegółową procedurę określa ustawa z 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli. Prawo petycji przez wiele lat nie było uregulowane szczegółowo w ustawie. Ustawa o petycjach została uchwalona dopiero w dniu 11 lipca 2014 r., a weszła w życie 6 września 2015 r.

Dowiedz się więcej z książki
Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł



Zgodnie z dotychczasowymi przepisami petycję składa się w formie pisemnej albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami petycja składana za pomocą środków komunikacji elektronicznej może być opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu oraz powinna zawierać adres poczty elektronicznej podmiotu, który wnosi petycję.
Projekt ustawy o usługach zaufania, identyfikacji elektronicznej oraz o zmianie niektórych ustaw, przygotowywany przez Ministerstwo Rozwoju, zawiera istotną propozycję zmiany ustawy o petycjach. Przewiduje bowiem, że petycja składana za pomocą środków komunikacji elektronicznej powinna być opatrzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem elektronicznym potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Propozycja poszerza możliwość złożenia petycji o system ePUAP. Jednocześnie wprowadza obligatoryjność jednej z dwóch kwalifikowanych form komunikacji obywatela z organem władzy publicznej.
Rzecznik praw obywatelskich ma wątpliwości, czy takie sformalizowanie procedury składania petycji jest niezbędne i czy nie utrudni korzystania przez obywateli z konstytucyjnego prawa petycji. Powstaje także pytanie, czy warto zmieniać ustawę o petycjach zaledwie po kilku miesiącach jej obowiązywania.
Zdaniem Rzecznika ewentualne zmiany przepisów powinny zmierzać do uproszczenia procedury składania petycji, np. na wzór wniosków o udostępnienie informacji publicznej.