Jak informuje resort, projekt ten przewiduje głęboką reformę dotychczasowych regulacji, która zostanie wprowadzona przez przyjęcie nowej ustawy o biegłych sądowych. Obecnie kwestie dotyczące biegłych sądowych unormowane są w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz.U. Nr 15, poz. 133).
Według autorów założeń, projektowane rozwiązania stanowią próbę kompleksowego uregulowania w jednej ustawie kwestii funkcjonowania biegłych sądowych, w tym tzw. „biegłych instytucjonalnych”, względem, których zostaną ustanowione wymogi, warunkujące wpis na listę instytucji uprawnionych do opiniowania.
Jak informuje MS, celem projektowanej ustawy jest:
- Uregulowanie problematyki biegłych sądowych w sposób zapewniający dostęp do wysoko wykwalifikowanego korpusu ekspertów wpisanych na listy biegłych sądowych. Powinno to wpłynąć na usprawnienie toku postępowań sądowych oraz przygotowawczych.
- Uregulowanie zasad ustanawiania i weryfikacji „biegłych instytucjonalnych” oraz sprawowania nad nimi nadzoru.

Projekt zakłada m.in. uregulowanie statusu biegłych sądowych, określenie warunków nabywania, zawieszania i utraty prawa do wykonywania czynności biegłego sądowego, a także trybu nabywania i utraty statusu przez instytucje specjalistyczne, uprawnione do wydawania opinii.
Ponadto szczegółowo unormowane zostaną obowiązki podmiotów powołanych do sporządzenia opinii. Istotne novum zaproponowane w projekcie stanowi zobligowanie biegłych do prowadzenia rejestrów zawierających informacje na temat wydawanych opinii i przechowywanie ich przynajmniej przez okres równy kadencji biegłego. Zakłada się również uproszczenie procedury w przypadku ustanawiania biegłych sądowych na kolejną kadencję.