W wydanej właśnie książce Retoryczne i logiczne podstawy argumentacji prawniczej autor stwierdza, że spoglądając na ten problem z innej perspektywy, można natomiast stwierdzić, że właśnie w tym tkwi piękno argumentacji prawniczej - nie można nauczyć się jej na pamięć i nie powinno się przy niej popaść w rutynę. I podkreśla, że efektowne i efektywne prezentowanie argumentacji prawniczej nie należy do zadań łatwych. Trudność w prowadzeniu tej argumentacji przejawia się przede wszystkim w jej złożoności i pewnej nieprzewidywalności.
- W powszechnym mniemaniu retoryka kojarzona jest z rozbudowaną i wyszukaną formą, która przykrywa skromną treść. Odwrotnie jest w przypadku logiki – jest ona odbierana jako nauka wysoce precyzyjna, przekazująca bogatą treść w bardzo sformalizowanej, nie zawsze przystępnej formie. W moim odczuciu ten obraz i retoryki, i logiki jest zdecydowanie zbyt uproszczony. Stąd też warto nieco dokładniej przyjrzeć się obu tym dziedzinom badawczym, ich zawirowaniom dziejowym i związkom z innymi sferami ludzkiej działalności – pisze Sławomir Lewandowski.
W napisanej przez go książce szeroko omówiono takie zagadnienia, jak:
• argumentacja prawnicza na tle argumentacji ogólnej,
• modele stosowania prawa,
• dowód i dowodzenie,
• rola pytań w argumentacji,
• reguły interpretacji w wykładni prawa,
• wnioskowania prawnicze.
Zdaniem wydawcy, publikacja przeznaczona jest nie tylko dla specjalistów z zakresu teorii i filozofii prawa, logiki czy retoryki, lecz także dla osób zajmujących się praktyką prawniczą: sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i aplikantów.
Nie ma jednego patentu na argumentację prawniczą
Nie da się opracować ogólnego i zawsze sprawdzającego się algorytmu wykorzystywania argumentów w dyskursie. Argumentacja prawnicza jest sztuką żywą, a nie umiejętnością, która byłaby dana komukolwiek raz na zawsze pisze dr Sławomir Lewandowski z Uniwersytetu Warszawskiego.