Zgodnie z nowelizacją, sąd będzie mógł odmówić wykonania nakazu europejskiego wydanego w celu wykonania kary albo środka polegającego na pozbawieniu wolności, jeśli orzeczenie zapadło pod nieobecność osoby ściganej, chyba że:
- osobę tę zawiadomiono o terminie i miejscu rozprawy, pouczając, że jej niestawiennictwo nie będzie stanowić przeszkody dla wydania orzeczenia albo miała ona obrońcę, który był obecny na rozprawie;
- pomimo tego, że osobie ściganej doręczono odpis orzeczenia oraz pouczono ją o prawie do złożenia wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie, osoba ta nie złożyła takiego wniosku albo oświadczyła, że nie kwestionuje orzeczenia;
- organ, który wydał nakaz europejski, zapewnił, że niezwłocznie po przekazaniu osoby ściganej zostanie jej doręczony odpis orzeczenia wraz z pouczeniem o prawie do złożenia wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie.
Nieobecność oskarżonego na rozprawie będzie mogła stanowić także - w określonych warunkach - powód do odmowy wykonania wydanego w innym państwie członkowskim UE orzeczenia kary o charakterze pieniężnym lub orzeczenia przepadku korzyści majątkowej.
W k.p.k. pojawi się także przepis umożliwiający wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania w sytuacji, gdy oskarżony nie uzyskał informacji o wyznaczonym terminie i miejscu rozprawy i nie został pouczony o możliwości wydania orzeczenia pod jego nieobecność, jak również, gdy nie doręczono mu orzeczenia wraz z pouczeniem o sposobie jego zaskarżenia, pomimo takiego obowiązku.
Nowelizacja wprowadza także zmiany do kodeksu karnego – dzięki niej, sankcjonowany karnie obowiązek denuncjacji (art. 240 k.k.) nie będzie już obejmował przestępstwa handlu ludźmi. Zmiana ta powinna ułatwić działanie organizacjom pozarządowym udzielającym pomocy ofiarom tego przestępstwa.
Ponadto, w k.k. pojawi się nowe przestępstwo rozpowszechniania lub prezentowania treści mogących ułatwić popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, w zamiarze, aby takie przestępstwo zostało popełnione. Za takie działania będzie groziła kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Te zmiany są efektem wdrażania do porządku krajowego następujących regulacji unijnych:
- decyzji ramowej Rady 2009/299/WSiSW z 26 lutego 2009 r. zmieniającej decyzje ramowe 2002/584/WSiSW, 2005/214/WSiSW, 2006/783/WSiSW, 2008/909/WSiSW oraz 2008/947/WSiSW i tym samym wzmacniającej prawa procesowe osób oraz ułatwiającej stosowanie zasady wzajemnego uznawania do orzeczeń wydanych pod nieobecność danej osoby na rozprawie;
- decyzji ramowej Rady 2008/919/WSiSW z 28 listopada 2008 r. zmieniającej decyzję ramową 2002/475/WSiSW w sprawie zwalczania terroryzmu;
- decyzji ramowej Rady 2008/913/WSiSW z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych.
(Dz. U. Nr 191, poz. 1135).

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line