Udostępnienie tego systemu konsulatom, służbie granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy szybko ujawnić nieprawidłowości.

Powstały wytyczne dla powiatowych urzędów pracy dotyczące rejestracji oświadczeń. W polskim systemie prawnym nie ma odrębnych zasad dotyczących zatrudnienia cudzoziemców w sektorze rolnym. Wykonywanie pracy przez cudzoziemców w sektorze rolnym opiera się na ogólnych zasadach określających dostęp cudzoziemców do rynku pracy - poinformował w Sejmie sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jacek Męcina. Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia pracodawca zamierzający zatrudnić cudzoziemca musi co do zasady wystąpić do wojewody o zezwolenie, a warunkiem takiego zezwolenia jest również co do zasady przeprowadzenie testu rynku pracy polegającego na sprawdzeniu, czy powiatowy urząd pracy mógłby znaleźć kandydata na stanowisko, na którym dany pracodawca chce zatrudnić cudzoziemca - wyjaśniał minister.

Funkcjonuje tzw. procedura oświadczeniowa, wprowadzona w 2006 r. pilotażowo, przez okres 3 lat wydłużana i uregulowana dziś w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 20 lipca 2011 r. Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia obywatele pięciu państw: Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, a od 2014 r. także Armenii, mogą wykonywać pracę w Polsce bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę, pod warunkiem że podmiot powierzający wykonywanie pracy zarejestrował w powiatowym urzędzie pracy oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy. To oświadczenie jest podstawą do ubiegania się przez tego obywatela o wizę. I tutaj jest pierwsze sito, mianowicie konsul, podejmując decyzję o przyznaniu wizy, bierze pod uwagę to oświadczenie. Po drugie, w momencie wjazdu Straż Graniczna może badać i ewentualnie cofnąć wizę obywatelowi, cudzoziemcowi.

    Statystycznie rzecz biorąc, w 2012 r. 46 proc. oświadczeń zarejestrowano w związku z pracą w sektorze rolnym, w 2011 r. była to większa liczba - 128 tys. oświadczeń.
    Należy pamiętać, że liczba cudzoziemców, którzy rzeczywiście podjęli pracę w Polsce, jest z różnych przyczyn niższa niż liczba zarejestrowanych oświadczeń - powiedział Jacek Męcina.
Minister Męcina zaznaczył, że prowadzone są prace nad stworzeniem ogólnopolskiego systemu ewidencji oświadczeń. W pierwszej połowie 2014 r. powinien on funkcjonować. To pozwoli kontrolować rynek oświadczeń. Udostępnienie tego systemu konsulatom, służbie granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy powinno pozwolić reagować w każdym przypadku pojawienia się nieprawidłowości. Powstały wytyczne dla powiatowych urzędów pracy dotyczące rejestracji oświadczeń, ulotki informacyjne dla cudzoziemców w siedmiu językach. Ponieważ gros tych oświadczeń dotyczy obywateli Ukrainy, podejmujemy rozmowy ze stroną ukraińską. Chcielibyśmy doprowadzić do tego, aby ten rynek był regulowany umową bilateralną pomiędzy publicznymi służbami zatrudnienia w Polsce i na Ukrainie. Nie jest to takie proste po stronie ukraińskiej, ale pierwsze spotkania już się odbyły, a w styczniu odbędzie się seminarium robocze w tej sprawie. Na koniec chcę podkreślić, że pewnym elementem zmian będą prace nad projektowaną dyrektywą o pracy sezonowej, która zmieni nieco zasady regulowania dostępu do rynku pracy - wyjasniał min. Męcia.

Źródło: pytaniach w sprawach bieżących 5 grudnia 2013 r.