W opublikowanym 2 kwietnia br. komunikacie resort zdrowia przypomina, że w związku z Decyzją Rady Unii Europejskiej (2008/206/WSiSW) z dnia 3 marca 2008 r., przygotowano nowelizację ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485, z późn. zm.) w celu wprowadzenia pod kontrolę prawną substancji o nazwie benzylopiperazyna. 20 marca 2009 r. została ona uchwalona (Dz. U. Nr 63, poz. 520) i weszła życie w dniu 8 maja 2009 r. Nowelizacja pozwoliła objąć kontrolą zarówno benzylopiperazynę (BZP) wpisaną do załącznika nr 2 w wykazie substancji psychotropowych grupy II-P, jak również 17 innych substancji i roślin psychoaktywnych wpisanych do załącznika nr 1 w wykazie środków odurzających grupy I-N, tej. ustawy. W sumie Polska objęła kontrolą ustawową 18 substancji i roślin psychoaktywnych. Najwięcej wśród państw Unii Europejskiej.


Obecnie minister zdrowia, po opiniach Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, postanowił objąć kontrolą i dopisać do wykazu substancji zakazanych (w załączniku do wyżej wymienionej ustawy) kolejnych siedem substancji psychoaktywnych, w tym mefedron i sześć oznaczonych symbolami JHW-073, CP 47,497 i HU -210, JWH-398, JWH-250, JWH-200. Minister zdrowia zwrócił się z prośbą o opinię o wyżej wymienionych substancjach w zakresie konieczności ich kontrolowania do Instytutu Ekspertyz Sądowych Krakowie i do Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Jednocześnie resort opracował projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w którym do wykazu substancji dopisano wyżej wymienione substancje. Nowelizacja ma być procedowana w trybie pilnym. Pozwoli na to zgłoszenie projektu jako poselskiego na jednym z pierwszych posiedzeń Sejmu po świętach Wielkanocnych.


Ministerstwo Zdrowia informuje też, że mając na uwadze potrzebę szybkiego obejmowania kontrolą kolejnych niebezpiecznych substancji i roślin psychoaktywnych, opracowało we współpracy z Głównym Inspektoratem Farmaceutycznym i Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii drugi projekt nowelizacji ustawy zmierzający do wypracowania szybkiej ścieżki obejmowania kontrolą tymczasową substancji, co do których zachodzi podejrzenie, że mogą być niebezpieczne dla zdrowia publicznego. Zgodnie z projektem, gdy na rynku pojawi się nowa substancja psychoaktywna, minister zdrowia będzie miał możliwość (w drodze rozporządzenia) zawiesić ją w obrocie na 18 miesięcy w celu kontroli. Jeżeli ekspertyzy i badania potwierdzą szkodliwość danej substancji, zostanie ona na stałe wycofana z rynku i zakazana. Projekt został zaakceptowany przez kierownictwo resortu zdrowia. Teraz swoje uwagi zgłaszają minister sprawiedliwości, prezes Rządowego Centrum Legislacji, minister spraw wewnętrznych i administracji, minister spraw zagranicznych oraz minister gospodarki.


Zdaniem autorów projektu, gdy przepis wejdzie w życie, będzie nowatorskim w skali europejskiej i światowej. Pozwoli skuteczniej walczyć z substancjami psychoaktywnymi zalewającymi nie tylko polski rynek. Z handlem tzw. dopalaczami zmagają się z lepszym lub gorszym efektem wszystkie państwa Unii Europejskiej. Smart shops – sklepy handlujące dopalaczami istnieją w większości krajów Europy. Najwięcej jest ich w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Holandii. Jak do tej pory żaden z krajów europejskich nie zdelegalizował działalności tych sklepów.