Nowelizacja ma dostosować przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który zakwestionował konstytucyjność obciążania hipoteką części nieruchomości powstałych przy zniesieniu współwłasności.
Projekt zakłada wprowadzenie zasady, że dotychczasowa hipoteka, której przedmiotem był udział we współwłasności, obciąża nieruchomość przyznaną współwłaścicielowi, którego udział był obciążony. W sytuacji zaś, gdy współwłaściciel nie otrzyma żadnej nieruchomości, zakłada się, że powstanie zastaw ustawowy na roszczeniu o przyznaną mu spłatę.
Pomysł krytykuje MF, które uważa, że resort sprawiedliwości tworząc projekt, nie wziął pod uwagę kwestii egzekwowania należności podatkowych po upływie terminu przedawnienia. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, zobowiązania podatkowe nie ulegają przedawnieniu, jeżeli są zabezpieczone zastawem skarbowym lub hipoteką. Po upływie terminów mogą być wyegzekwowane jedynie z przedmiotu zabezpieczenia, a jeżeli go nie ma, wygasają.
Zastąpienie hipoteki przymusowej zastawem przy podziale nieruchomości spowoduje, że po upływie terminu przedawnienia zobowiązanie podatkowe wygaśnie, ponieważ w obrocie prawnym nie będzie pozostawało skuteczne zabezpieczenie w postaci hipoteki lub zastawu skarbowego, które zapobiegłoby takiemu skutkowi. W takim przypadku - jak podkreśla MF - Skarb Państwa straci możliwość wyegzekwowania należności.