Zdaniem KRS, utrzymanie wymogu ukończenia przez asystentów sędziów aplikacji ogólnej stanowi poważną przeszkodę w zapewnieniu sądom odpowiednich kadr, przede wszystkim na stanowiskach asystentów sędziów, które w dużej liczbie pozostają nieobsadzone z powodu braku chętnych kandydatów spełniających wymagania ustawowe.
- W niedalekiej przyszłości, po ostatecznym wygaszeniu aplikacji sądowej na dotychczasowych zasadach (ostatni egzamin sędziowski w tym trybie odbył się w wrześniu 2010 r.), wiele sądów w Polsce zostanie pozbawionych możliwości zatrudnienia osób zainteresowanych podjęciem pracy na stanowiskach asystentów sędziego - pisze Rada w swojej opinii. KRS podkreśla też, że celowy jest powrót do instytucji asesora sądowego z odpowiednio ustalonym zakresem jego kognicji, zgodnym z granicami wyznaczonymi Konstytucją RP. Zdaniem Rady, rozszerzenie zakresu kompetencji asystentów sędziów czy przywrócenie instytucji asesora sądowego w nowej formie służyć powinno tym samym celom, lecz decyzja o sposobie zmian winna być podjęta po szczegółowym zaprojektowaniu pod względem legislacyjnym obydwu z branych pod uwagę wariantów.
Swoje stanowisko w tej sprawie Krajowa Rada Sądownictwa ogłosiła przy okazji opiniowania poselskiego projektu nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Rada opiniuje go negatywnie stwierdzając, że nie reguluje on w sposób kompleksowy instytucji asystenta sędziego.
Np. powierzając asystentom zadania z zakresu ochrony prawnej nie zawiera propozycji zmian Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie uprawnienia asystentów do dokonywania czynności z zakresu ochrony prawnej oraz wyraźnie rozgraniczających uprawnienia w tym zakresie wykonywane przez referendarzy sądowych i asystentów sędziów.
Zdaniem KRS proponowane istotne zmiany dotyczące statusu asystentów sędziów nie mogą zostać zaakceptowane bez odpowiednich zmian ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury min. w zakresie obowiązkowego stażu aplikantów aplikacji sędziowskiej na stanowiskach asystentów sędziów.
Krytycznie również ocenia Rada wprowadzenie stosunku pracy asystentów sędziów opartego o stosunek mianowania. Prawo pracy od szeregu lat konsekwentnie odchodzi od nawiązywania stosunku pracy w oparciu o mianowanie, eliminując go w różnego rodzaju przepisach. Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa, o ile w przypadku referendarzy sądowych zachowanie tego rodzaju stosunku pracy jest uzasadnione i wynika z samodzielności orzeczniczej tej grupy zawodowej, to w przypadku asystentów sędziów wzmocnienie stosunku pracy tej grupy zawodowej jest niecelowe. - W tej sytuacji zbędne jest także wprowadzenie do ustawy zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej asystentów sędziów - czytamy w opinii KRS.
Opinia Krajowej Rady Sądownictwa >>>
- W niedalekiej przyszłości, po ostatecznym wygaszeniu aplikacji sądowej na dotychczasowych zasadach (ostatni egzamin sędziowski w tym trybie odbył się w wrześniu 2010 r.), wiele sądów w Polsce zostanie pozbawionych możliwości zatrudnienia osób zainteresowanych podjęciem pracy na stanowiskach asystentów sędziego - pisze Rada w swojej opinii. KRS podkreśla też, że celowy jest powrót do instytucji asesora sądowego z odpowiednio ustalonym zakresem jego kognicji, zgodnym z granicami wyznaczonymi Konstytucją RP. Zdaniem Rady, rozszerzenie zakresu kompetencji asystentów sędziów czy przywrócenie instytucji asesora sądowego w nowej formie służyć powinno tym samym celom, lecz decyzja o sposobie zmian winna być podjęta po szczegółowym zaprojektowaniu pod względem legislacyjnym obydwu z branych pod uwagę wariantów.
Swoje stanowisko w tej sprawie Krajowa Rada Sądownictwa ogłosiła przy okazji opiniowania poselskiego projektu nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Rada opiniuje go negatywnie stwierdzając, że nie reguluje on w sposób kompleksowy instytucji asystenta sędziego.
Np. powierzając asystentom zadania z zakresu ochrony prawnej nie zawiera propozycji zmian Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie uprawnienia asystentów do dokonywania czynności z zakresu ochrony prawnej oraz wyraźnie rozgraniczających uprawnienia w tym zakresie wykonywane przez referendarzy sądowych i asystentów sędziów.
Zdaniem KRS proponowane istotne zmiany dotyczące statusu asystentów sędziów nie mogą zostać zaakceptowane bez odpowiednich zmian ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury min. w zakresie obowiązkowego stażu aplikantów aplikacji sędziowskiej na stanowiskach asystentów sędziów.
Krytycznie również ocenia Rada wprowadzenie stosunku pracy asystentów sędziów opartego o stosunek mianowania. Prawo pracy od szeregu lat konsekwentnie odchodzi od nawiązywania stosunku pracy w oparciu o mianowanie, eliminując go w różnego rodzaju przepisach. Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa, o ile w przypadku referendarzy sądowych zachowanie tego rodzaju stosunku pracy jest uzasadnione i wynika z samodzielności orzeczniczej tej grupy zawodowej, to w przypadku asystentów sędziów wzmocnienie stosunku pracy tej grupy zawodowej jest niecelowe. - W tej sytuacji zbędne jest także wprowadzenie do ustawy zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej asystentów sędziów - czytamy w opinii KRS.
Opinia Krajowej Rady Sądownictwa >>>