Trzeba jednak postawić tę sprawę bardziej jednoznacznie. Dostarczenie fachowej porady podatkowoprawnej jest obowiązkiem każdej odpowiedzialnie funkcjonującej kancelarii. O ile można zaakceptować fakt, że w danej kancelarii prawnej nie oferuje się dostępu do fachowej porady z zakresu funkcjonowania rynku kapitałowego czy prawa własności intelektualnej, o tyle braku dostępu do szeroko rozumianych usług doradztwa podatkowego nie można uznać za akceptowalne.

Usługa podstawowa
Klient może poszukać specjalistycznej porady z zakresu ochrony praw autorskich czy doradztwa prawnego z zakresu inwestycji kapitałowych w innej, specjalizującej się w tych dziedzinach kancelarii prawnej albo u uznanego eksperta z tej gałęzi prawa. Nie wpłynie to źle na ocenę kancelarii, która zapewnia mu na stałe obsługę prawną, ale nie zapewnia obsługi prawnej z zakresu tych gałęzi prawa. Natomiast klient z pewnością nie oceni dobrze faktu, że w obsługującej go kancelarii nie zapewniono mu dostępu do usług doradztwa podatkowego. Jest tak dlatego, że właściwie każda transakcja związana z obrotem gospodarczym, każda umowa cywilnoprawna, którą zawierają ze sobą uczestnicy wymiany gospodarczej, niesie konsekwencje podatkowe. Właśnie doradca podatkowy powinien odpowiedzialnie ocenić te konsekwencje i wiedzę o nich przekazać swojemu klientowi.

Na dobrym poziomie
Przez odpowiedzialne doradztwo rozumiem fachowość, potwierdzoną uzyskanymi uprawnieniami i zdobytą praktyką zawodową. W zakresie prawa podatkowego takimi fachowcami są przede wszystkim doradcy podatkowi. Oczywiście z formalnoprawnego punktu widzenia podmiotami uprawnionymi do wykonywania czynności doradztwa podatkowego są w szczególności adwokaci i radcowie prawni, jednakże tylko nieznaczna ich iczba podejmuje się praktykować w tym trudnym obszarze prawa.
Wymogi stawiane doradcom podatkowym, a określone w ustawie o doradztwie podatkowym, były zawsze wysokie, a po ostatniej nowelizacji tego aktu prawnego (zaczęła obowiązywać 6.08.2010 r.) jeszcze bardziej wzrosły.
Obecnie osoba, która chce pomyślnie zdać egzamin na doradcę podatkowego, musi dodatkowo wykazać się wiedzą z zakresu prawa celnego i prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ten ostatni wymóg wynika z faktu, że doradcy podatkowi często sporządzają skargi i skargi kasacyjne. Doradcy podatkowi zobowiązani są ponadto do przestrzegania przepisów kodeksu etyki uchwalanego przez organ samorządu doradców podatkowych.
Samorząd obliguje swoich członków do stałego podwyższania kwalifikacji zawodowych przez uczestnictwo w profesjonalnych szkoleniach, sympozjach i konferencjach zawodowych oraz regularne zapoznawanie się z czasopismami podatkowymi i innymi publikacjami z zakresu prawa podatkowego.
Jednak doradztwo podatkowe na profesjonalnym poziomie to coś więcej niż ocena konsekwencji podatkowych transakcji klienta czy prowadzenie jego urządzeń księgowych i podatkowych. Chodzi mianowicie o zaproponowanie klientowi działań i rozwiązań zmierzających do obniżenia wysokości jego zobowiązań podatkowych w granicach obowiązującego prawa, czyli planowanie podatkowe.
Dobre, czyli skuteczne planowanie podatkowe musi bazować nie tylko na znajomości przez doradcę podatkowego sposobu funkcjonowania biznesu klienta i struktury organizacyjnej jego przedsiębiorstwa (którą to znajomość rzeczy posiada również prawnik kancelarii), ale – co przynajmniej równie ważne – na sprawdzonej wiedzy fachowej i doświadczeniu w zakresie planów optymalizacji podatkowej.
Dobrzy, sprawdzeni doradcy podatkowi przy planowaniu podatkowym wykorzystują wiedzę oraz doświadczenie z zakresu polskiego i wspólnotowego prawa podatkowego, handlowego i ekonomii. To dlatego w ramach proponowanych klientom scenariuszy planowania podatkowego potrafi ą przedstawić takie rozwiązania, jak optymalizacja opodatkowania związanego z procesem restrukturyzacji przedsiębiorstwa, zakup udziałów spółki ponoszącej starty podatkowe w celu przeniesienia do takiej spółki swojej rentownej działalności albo wybór korzystnej podatkowo formy finansowania spółki kapitałowej, czy też są w stanie rzetelnie ocenić wpływ różnych czynników związanych z opodatkowaniem na opłacalność danej inwestycji.

Zakres współpracy
Z podanych powyżej powodów nie tylko powszechnie znane sieciowe kancelarie, ale również średnie i małe – kilkuosobowe – kancelarie powinny na co dzień współpracować z doradcami podatkowymi. Podejmując decyzję o tym, że będą współpracować z doradcą podatkowym, osoby zarządzające daną kancelarią prawną powinny zdecydować o: zakresie usług doradztwa podatkowego, który ma zapewnić doradca podatkowy, zasadach odpowiedzialności doradcy za szkodę poniesioną przez kancelarię oraz klienta wskutek nienależytego wykonania obowiązków, czasie i miejscu wykonywania czynności doradztwa podatkowego, zasadach przechowywania i zwrotu/zniszczenia przez doradcę podatkowego dokumentów dotyczących spraw klientów kancelarii prawnej udostępnionych doradcy, sposobie zobowiązania doradcy podatkowego do zachowania w tajemnicy wszelkich poufnych informacji dotyczących kancelarii prawnej i jej klientów, zakazie wykonywania przez doradcę działalności konkurencyjnej albo określonych ograniczeniach w wykonywaniu takiej działalności, sposobie wynagrodzenia i rozliczania się z doradcą za wykonane przezeń usługi, obowiązku doradcy podatkowego do osobistego wykonywania powierzonych mu czynności i zasadach zastępstwa doradcy podatkowego, czasie, na który zostanie zawarta umowa o współpracy z doradcą podatkowym i zasadach jej rozwiązania.

Umowa o współpracy
Po uzgodnieniu wszystkich powyższych kwestii po stronie kancelarii i ich akceptacji przez wybranego doradcę podatkowego kancelaria powinna zawrzeć z nim umowę o stałej współpracy. Niewątpliwie bardzo istotny jest zapis takiej umowy, precyzujący jej przedmiot oraz zakres obowiązków doradcy podatkowego.
Przedmiot tego rodzaju umowy zazwyczaj obejmuje powierzanie doradcy podatkowemu na zasadzie podzlecenia takich czynności, jak: udzielanie porad i opinii z zakresu prawa podatkowego (ewentualnie również z prawa celnego) klientom kancelarii, przeprowadzanie analizy sytuacji podatkowej klienta kancelarii, przygotowywanie raportów typu tax due diligence dla klientów kancelarii, reprezentowanie klientów kancelarii w postępowaniach podatkowych i kontrolnych, sporządzanie odwołań od decyzji i innych pism do organów podatkowych, przygotowywanie pism procesowych w sprawach podatkowych, reprezentowanie klientów przed sądem administracyjnym w sprawach podatkowych, prowadzenie zapisów w urządzeniach księgowych i podatkowych (księgach rachunkowych, podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ewidencji zakupu i ewidencji sprzedaży dla celów VAT i innych ewidencjach) na rzecz przedsiębiorstw klientów kancelarii.


Artykuł ukazał się w miesięczniku "Kancelaria" nr 9/2010