Komisarz ds. konkurencji i wiceprzewodniczący Komisji, Joaquin Almunia, powiedział: „Innowacje i konkurencyjność są podstawą strategii Komisji Europa 2020. Porozumienia kooperacyjne zawierane między konkurentami, które zwiększają ich wydajność, a szczególnie porozumienia badawczo-rozwojowe i standaryzacyjne, mogą przyczynić się do poprawy wskaźników innowacyjności i konkurencyjności w Europie. Dzięki zaktualizowanym zasadom w tym obszarze będziemy mogli sprzyjać takiej współpracy konkurentów, która przyczyni się do zwiększenia dobrobytu gospodarczego i nie będzie zagrażać konkurencji”.

Konkurencja jest jednym z najważniejszych narzędzi tworzenia społeczeństwa bardziej konkurencyjnego, połączonego, ekologicznego, opartego na wiedzy i sprzyjającego włączeniu społecznemu. Dzięki innowacjom i lepszemu wykorzystaniu zasobów, do czego kluczem jest wiedza, można podnieść poziom dobrobytu. Aby to osiągnąć, Europa potrzebuje odpowiednich narzędzi, w tym konkurencji, aby skłonić przedsiębiorstwa do wprowadzania innowacji i do współpracy nad projektami zwiększającymi wydajność. Wprowadzanie w życie reguł konkurencji jest skuteczne tylko wówczas, gdy instrumenty wykonawcze, szczególnie te dotyczące horyzontalnych porozumień kooperacyjnych, są aktualne i odzwierciedlają obecną sytuację na rynku.

Obecnie wskazówki co do oceny horyzontalnych porozumień kooperacyjnych można znaleźć w dwóch rozporządzeniach w sprawie wyłączeń blokowych (rozporządzenie Komisji (WE) nr 2659/2000 w sprawie porozumień o badaniach i rozwoju oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 2658/2000 w sprawie porozumień specjalizacyjnych) oraz w towarzyszących im wytycznych horyzontalnych. Rozporządzenia te przewidują wyłączenie porozumień badawczo-rozwojowych, a także porozumień specjalizacyjnych i o wspólnej produkcji z ogólnego zakazu, jaki nakłada prawo UE na ograniczające praktyki handlowe, pod warunkiem że spełniają one warunki określone w tych rozporządzeniach. Wytyczne horyzontalne zawierają analityczne zasady oceny najczęściej spotykanych rodzajów horyzontalnych porozumień kooperacyjnych, takich jak porozumienia badawczo-rozwojowe, porozumienia produkcyjne, porozumienia o zakupach, porozumienia o komercjalizacji oraz porozumienia standaryzacyjne.

Ponieważ oba obecnie obowiązujące rozporządzenia utracą moc 31 grudnia 2010 r., w grudniu 2008 r. Komisja rozpoczęła przegląd zasad mających zastosowanie do horyzontalnych porozumień kooperacyjnych, których pierwszym etapem były konsultacje z europejskimi przedsiębiorstwami i organami ds. konkurencji w państwach członkowskich. Wykazały one, że obecnie obowiązujące przepisy uznaje się za zadowalające, ale zmiany w niektórych obszarach byłyby mile widziane. W związku z tym w wytycznych horyzontalnych wprowadzono znaczne zmiany, tak aby przedsiębiorstwa mogły z większą pewnością oceniać swoje porozumienia pod kątem ograniczania konkurencji oraz decydować, czy w przypadku negatywnej oceny kwalifikują się one do objęcia wyłączeniem.

Bardzo ważną kwestią poruszoną w wytycznych jest ustalanie norm. Normy odgrywają coraz większą rolę w kontekście ułatwiania innowacji (szczególnie w sektorze informatycznym). Jednak aby zagwarantować skuteczną konkurencję, ważne jest zachowanie efektywnego, otwartego i przejrzystego procesu ustalania norm. Szczególnie zmiany wprowadzone w rozdziale dotyczącym standaryzacji, oparte na doświadczeniu wyniesionym z najnowszych spraw rozpatrywanych w tym obszarze, mają na celu zagwarantowanie takiego ustalania norm, aby korzyści płynące z tego procesu zostały faktycznie zrealizowane oraz aby odczuli je europejscy konsumenci.