Przedstawione propozycje mają zapewnić poszanowanie zasady domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie, przewidują specjalne gwarancje dla dzieci w postępowaniach karnych oraz mają zagwarantować podejrzanym i oskarżonym dostęp do tymczasowej pomocy prawnej na wczesnym etapie postępowania, w szczególności w przypadku osób objętych europejskim nakazem aresztowania.

Przyjęty wczoraj pakiet obejmuje pięć wniosków legislacyjnych. Są to:

1. Dyrektywa mająca na celu wzmocnienie zasady domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym: Dyrektywa ta ma zagwarantować poszanowanie zasady domniemanej niewinności w odniesieniu do wszystkich obywateli podejrzanych lub oskarżonych przez policję lub organy sądowe dzięki następującym zasadom: 1) nie można wnioskować o winie, w oficjalnej decyzji lub oświadczeniu, przed ostatecznym skazaniem; 2) ciężar dowodu spoczywa na prokuraturze i wszelkie wątpliwości są interpretowane na korzyść osoby podejrzanej lub oskarżonej; 3) szanuje się prawo do odmowy zeznań i prawa tego nie można wykorzystać do skazania podejrzanego; 4) oskarżony ma prawo uczestniczyć w rozprawie.

2. Dyrektywa dotycząca specjalnych gwarancji dla dzieci podejrzanych lub oskarżonych o przestępstwo: Dzieci wymagają szczególnego traktowania ze względu na swój wiek. Będą miały zatem obowiązkowy kontakt z adwokatem na wszystkich etapach postępowania. Oznacza to, że nie będą mogły się zrzec prawa do adwokata, ponieważ istnieje duże ryzyko, że w przypadku zrzeczenia się tego prawa nie będą rozumiały konsekwencji swoich działań. Dzieci będą również korzystać z innych gwarancji, m.in. będą niezwłocznie informowanie o przysługujących im prawach, będą im towarzyszyć rodzice (lub inne właściwe osoby), nie będą przesłuchiwane publicznie, będą uprawnione do badań lekarskich, a w przypadku pozbawienia wolności - nie będą osadzane razem z dorosłymi więźniami.

3. Dyrektywa dotycząca prawa do tymczasowej pomocy prawnej dla podejrzanych lub oskarżonych oraz osób zatrzymanych na podstawie europejskiego nakazu aresztowania: Dyrektywa ta ma zapewnić podejrzanym dostęp do pomocy prawnej na wczesnym etapie postępowania karnego (w przypadku, gdy oskarżeni znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji, zwłaszcza w sytuacji pozbawienia wolności). Zagwarantuje ona również pomoc prawną osobom zatrzymanym na podstawie europejskiego nakazu aresztowania.

Wyżej wymienionym wnioskom legislacyjnym towarzyszą dwa zalecenia Komisji skierowane do państw członkowskich:

1. Zalecenie w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym: Zalecenie to ma pomóc w prawidłowym rozpoznawaniu osób wymagających szczególnego traktowania (np. osób niepełnosprawnych fizycznie lub umysłowo) i uwzględnieniu w postępowaniu karnym ich szczególnych potrzeb. Zasada równości stron nie jest respektowana, jeśli obywatel nie rozumie postępowania, ani konsekwencji działań, np. złożenia zeznania. W zaleceniu proponuje się, by osoby wymagające szczególnego traktowania mogły korzystać ze specjalnych gwarancji takich jak: obowiązkowy kontakt z adwokatem, pomoc właściwej osoby trzeciej oraz pomoc medyczna.

2. Zalecenie dotyczące prawa do pomocy prawnej osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym: W zaleceniu tym wskazano czynniki, jakie należy wziąć pod uwagę przy ocenie tego, czy danej osobie przysługuje prawo do pomocy prawnej. Zalecenie to ma zapewnić dobrą jakość i skuteczność służb świadczących pomoc prawną i administracji.