To nie pierwsze tego typu wystąpienie RPO. Na problemy związane z zapewnieniem poufności w kontaktach osadzonego z adwokatem zwracała uwagę w rozmowie z Prawo.pl zastępca Rzecznika dr Hanna Machińska. Teraz RPO wystąpił do prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej Jacka Treli, by zobowiązano adwokatów do reagowania na takie sytuacje.   

 


Co wynika z przepisów prawa?

Zgodnie z art.8 par. 3 kodeksu karnego wykonawczego skazany pozbawiony wolności może porozumiewać się ze swoim obrońcą, adwokatem lub radcą prawnym oraz przedstawicielem zaaprobowanym przez przewodniczącego Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do reprezentowania skazanego przed ETPCz, pod nieobecność innych osób. Rozmowy z tymi osobami w trakcie widzeń oraz rozmowy telefoniczne - jak stanowią przepisy - nie podlegają kontroli. Co więcej zgodnie z art. 215 par. 1 k.k.w osoba aresztowana ma prawo do takiego porozumiewania się podczas nieobecności innych osób oraz korespondencyjnie.

W myśl art. 73a k.k.w zakłady karne mogą być monitorowane przez wewnętrzny system urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk - ale z zastrzeżeniem, że to monitorowanie i utrwalanie dźwięku nie obejmuje informacji objętych tajemnicą spowiedzi lub tajemnicą prawnie chronioną.

RPO: tajemnicę adwokacką należy rozumieć szeroko

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że pojęcie tajemnicy adwokackiej należy rozumieć możliwie szeroko. Powinna ona obejmować nie tylko monitoring ale także materiały przekazane przez klienta lub przedstawione klientowi przez adwokata w postaci notatek czy dokumentów, które dotyczą sprawy.

 

- Poglądy te podziela Centralny Zarząd Służby Więziennej. W piśmie skierowanym 17 listopada 2017 r. do wszystkich dyrektorów okręgowych SW zastępca Dyrektora Generalnego wskazał: Jako regułę należy przyjąć, iż widzenie osadzonego z adwokatem odbywa się w pomieszczeniu niemonitorowanym. W razie wykorzystywania pomieszczenia dla realizacji różnych czynności należy wdrożyć rozwiązania techniczne umożliwiające czasowe wyłączanie urządzeń rejestrujących lub ich ewentualne fizyczne maskowanie - RPO.

Zagrożone prawo do obrony 

W ocenie Rzecznika widzenia adwokackie w salach, które są monitorowane mogą godzić w relację szczególnego zaufania obrońcy z jego klientem oraz w skuteczność świadczonej pomocy prawnej. Tymczasem - z ustaleń Biura RPO wynika - że obrońcy mimo informowania ich przez administrację więzienną o wyznaczeniu na miejsce spotkania z osobą pozbawioną wolności pomieszczenia wyposażonego w kamerę rejestrującą obraz i dźwięk, wyrażali na to zgodę.

- Spotkanie osoby pozbawionej wolności z adwokatem powinno bowiem odbywać się w warunkach pełnej poufności - dodaje RPO w piśmie do prezesa NRA.