Rada Ministrów przyjęła 9 czerwca br. projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw.
Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, proponowane rozwiązanie zapewni efektywne stosowanie rozporządzenia europejskiego nr 650/2012 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego.

Czytaj: Zagraniczny spadek potwierdzimy u polskiego notariusza>>>

Europejskie poświadczenie spadkowe to dokument potwierdzający dla spadkobiercy, zapisobiercy, wykonawcy testamentu bądź zarządcy spadku, tytuł prawny do spadku, uznawany i wykonywany na jednolitych zasadach we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, z wyłączeniem Zjednoczonego Królestwa, Irlandii i Danii. Dokument ten pozwoli na szybkie, łatwe i skuteczne załatwienie transgranicznej sprawy spadkowej.

W polskim prawie kompetencje do wydawania europejskiego poświadczenia spadkowego przewidziano dla sądów (z wyłączeniem możliwości wydawania orzeczeń w tym przedmiocie przez referendarzy sądowych) lub notariuszy (ich działania będą podlegały instancyjnej kontroli ze strony sądu). Sądowe i notarialne uzyskiwanie tych dokumentów ma funkcjonować równorzędnie. Wybór drogi sądowej lub notarialnej będzie zależał tylko i wyłączenie od zainteresowanego.


Liliana Kaltenbek,Waldemar Żurek
  Prawo spadkowe>>>

W proponowanych przepisach ustawowych przyjęto, że sporządzanie europejskiego poświadczenia spadkowego i jego odpisów musi poprzedzić wydanie odpowiedniego postanowienia przez sąd. Ponadto, w rozporządzeniu ustanowiono obowiązek zawiadomienia wszystkich beneficjentów o wydaniu europejskiego poświadczenia spadkowego, a osób, którym wydano poświadczony odpis tego dokumentu – o każdym jego sprostowaniu, zmianie lub uchyleniu. Realizację tego wymogu zapewnia wprowadzenie do ustawy obowiązku doręczania przez sąd – z urzędu – postanowień wydawanych w tym przedmiocie.

Projekt nowelizacji przewiduje również skrócenie z sześciu do trzech miesięcy okresu, w jakim można zgłaszać się do udziału w spadku i wykazać prawa do dziedziczenia (w razie wezwania spadkobierców przez ogłoszenie publiczne).

Poszerzono także katalog czynności notarialnych w sprawach spadkowych o uprawnienie do odebrania przez notariusza oświadczenia o odmowie przyjęcia funkcji wykonawcy testamentu przez osobę, która została do tego powołana. Obecnie, notariusz ma prawo jedynie do wydawania zaświadczenia o powołaniu na wykonawcę testamentu.

Do regulacji ustawowych wprowadzono również przepisy regulujące organizację i przebieg postępowań dotyczących europejskiego poświadczenia spadkowego, w zakresie w jakim nie unormowano tego w rozporządzeniu. Nawiązują one do modelu procedur już istniejących w polskim prawie.

Przyjęto, że wysokość opłaty sądowej od wniosku o wydanie europejskiego poświadczenia spadkowego wyniesie 300 zł.

Znowelizowane przepisy mają wejść w życie 17 sierpnia 2015 r. (podobnie jak rozporządzenie).