Warto przy tym przypomnieć, że trwa proces wyłaniania kandydatów i kandydatek na sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z ramienia Polski. Kadencja obecnego sędziego, prof. dr hab. Krzysztofa Wojtyczka, upływa 31 października 2021 r. Najpóźniej do 8 marca 2021 r. władze polskie powinny przedłożyć Zgromadzeniu Parlamentarnemu RE listę trzech kandydatów. A przebieg samej procedury jest krytykowany przez Helsińską Fundacją Praw Człowieka, ale też adwokatów i radców. Wskazują m.in. na brak transparentności. 

Raport>>

Przygotowany przez Redakcję Publikacji Elektronicznych LEX raport pokazuje, którzy prawnicy dysponują największym doświadczeniem w prowadzeniu spraw przed ETPC nie tylko w skali całego kraju, ale również poszczególnych województw.

Czytaj: HFPC apeluje do kandydatek i kandydatów na sędziego ETPC - ujawnijcie się>>

Prawnicy chętnie kierują skargi do ETPC

Z raportu wynika, że liczba polskich prawników składających skargi do Trybunału stale rośnie. W porównaniu do poprzedniego badania, którego wyniki opublikowaliśmy w 2012 roku, zwiększyła się o ponad 350 osób. Przed ETPC najczęściej występują adwokaci, znacznie rzadziej radcowie prawni czy prawnicy pracujący dla takich instytucji jak np. Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC). Zdecydowana większość polskich prawników, bo aż 74 proc. z nich, brała udział tylko w jednej sprawie. Pozostałe 26 proc. reprezentowało swoich klientów w od dwóch do nawet kilkudziesięciu spraw.

Na top liście znajduje się adwokat Monika Gąsiorowska z Warszawy, która jak dotąd występowała w imieniu swoich klientów w 60 sprawach. Kolejne miejsce na podium zajmuje mecenas Zbigniew Cichoń z Krakowa, były senator RP, którego nazwisko widnieje w 52 orzeczeniach ETPC. Trzecie miejsce przypadło Wojciechowi Hermelińskiemu, obecnie sędziemu TK w stanie spoczynku, ale wcześniej bardzo aktywnemu adwokatowi reprezentującemu swoich klientów przed ETPC w 47 sprawach. 

Kierowanie skarg do ETPC>>

Pierwszą piątkę wśród pełnomocników pod względem ilości spraw zamykają mecenas Bogdana Słupska-Uczkiewicz, znany adwokat wrocławski (42 sprawy) oraz Adam Bodnar, aktualnie Rzecznik Praw Obywatelskich, a wcześniej prawnik HFPC (35 spraw). Szóste miejsce w tym zaszczytnym gronie zajmują Piotr Rał z Warszawy, jedyny w tym gronie radca prawny, oraz adwokat Roman Nowosielski z Gdańska, były sędzia Trybunału Stanu, którzy reprezentowali swoich klientów w 24 sprawach. 

Kolejne, ósme miejsce, przypada Zofii Daniszewskiej-Dek, adwokat z Białegostoku - 17 spraw. Wreszcie pierwszą dziesiątkę zamykają Piotr Sendecki z Lublina i Mikołaj Pietrzak z Warszawy (dziekan warszawskiej ORA), których nazwiska są prezentowane w dokumentach 16 spraw.

 

Skąd najczęściej? Warszawa, Kraków, Trójmiasto

Z raportu wynika, że prawnicy, których wybierają skarżący, pochodzą przede wszystkim z największych aglomeracji, ale są też i tacy, którzy prowadzą swoją działalność w mniejszych miejscowościach. 

W tym zestawieniu przeważają prawnicy z Warszawy - 181 pełnomocników, na kolejnych miejscach są Kraków i Trójmiasto - po 47 pełnomocników. W pierwszej dziesiątce jest jeszcze 6 innych miast wojewódzkich: Łódź (44), Katowice (27), Poznań (41), Wrocław (33), Szczecin (20) i Lublin (18) oraz niebędąca miastem wojewódzkim Bielsko-Biała (13). 

Za nimi plasują się: Olsztyn (10), Bydgoszcz (9), Rzeszów (9), Białystok (8), Opole (7), Legnicę (4), Sosnowiec (4), Toruń (4) i (tu ciekawostka) również mniejsze miasta takie jak chociażby Żary (4), Brzeg (3) czy Żywiec (3).

Jeśli chodzi o poszczególne województwa, to największy wybór wśród doświadczonych pełnomocników przed ETPC znaleźć można w województwach: mazowieckim, małopolskim, dolnośląskim, lubelskim i pomorskim. Najmniejszy wybór jest w województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim, opolskim, podkarpackim i świętokrzyskim (w tym ostatnim nie ma żadnego prawnika, który wystąpiłby przed ETPC więcej niż jeden raz).

 


Nadal większość spraw bez pełnomocnika

To, że przed ETPC występuje coraz więcej pełnomocników, nie oznacza niestety, że korzystanie z ich wsparcia stało się trendem wśród skarżących z Polski. 

Raport pokazuje, że na 1 360 polskich spraw przed Trybunałem skarżący skorzystali z pomocy pełnomocnika tylko w 499 sprawach  - 37 proc. W pozostałych 861 sprawach - 63 proc. występowali samodzielnie.