Europejski nakaz aresztowania po zmianach

Obowiązująca od 8 czerwca br. nowelizacja Kodeksu postępowania karnego wprowadza szereg zmian w stosowaniu europejskiego nakazu aresztowania. Możliwe będzie m.in. wydanie ENA także gdy przestępstwo zostało popełnione poza granicami Polski.

Funkcjonowanie w krajowym porządku prawnym od ponad dwóch lat przepisów dotyczących europejskiego nakazu aresztowania (ENA) wymusiło szereg zmian w tej regulacji, które uwzględniają zarówno zalecenia zawarte w Raporcie Komisji Europejskiej oceniającym implementację do prawa wewnętrznego przepisów unijnych jak i postulaty praktyków. Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego wprowadzona ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniła obowiązujące przepisy dotyczące tej instytucji.
Rozszerzona została możliwość wydania ENA także gdy przestępstwo zostało popełnione poza granicami RP, ale podlega jurysdykcji polskich sądów karnych. W postępowaniu sądowym i wykonawczym wprowadzono możliwość wydania przez sąd nakazu z urzędu. Uregulowano postępowanie w przypadku braku wiedzy o miejscu pobytu osoby ściganej. Jako organ uprawniony do występowania z wnioskiem o wyrażenie zgody na rozszerzenie zakresu ścigania wskazany został sąd właściwy do wydania nakazu, czyli sąd okręgowy, a nie jak dotychczas - sąd właściwy do rozpoznania sprawy, którym mógł być także sąd rejonowy.
Wprowadzono, jako samoistną podstawę zastosowania tymczasowego aresztowania istnienie wydanego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej prawomocnego wyroku skazującego lub innej decyzji stanowiącej podstawę pozbawienia wolności osoby ściganej, a także przewidziana została możliwość zastosowania tego środka zapobiegawczego na czas nie dłuższy niż 7 dni, jeżeli zwróci się o to organ sądowy, który wydał nakaz europejski zapewniając, ze taka podstawa istnieje.
Wprowadzono również możliwość występowania o przekazanie wraz z ENA także dowodów rzeczowych. Szczegółowo uregulowano terminy zakończenia postępowania w przedmiocie przekazania i wydania postanowienia. Obok instytucji odroczenia wykonania postanowienia o przekazaniu osoby ściganej do czasu zakończenia postępowania w kraju o inny czyn niż wskazany w nakazie lub wykonania kary za ten czyn wprowadzono alternatywnie możliwość czasowego jej przekazania na warunkach określonych w porozumieniu zawartym z organem, który wydał europejski nakaz aresztowania.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line