Zdaniem Trybunału, środek przymusu – taki jak okresowa kara pieniężna – który ma na celu zapewnienie przestrzegania tego zakazu, co do zasady wywiera skutki na tym samym terytorium.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz. Urz. WE L z 1994 r. Nr 11, poz. 1) ustanawia wspólnotowy system znaków towarowych przyznający przedsiębiorstwom prawo do uzyskania wspólnotowych znaków towarowych cieszących się jednolitą ochroną i wywołujących jednakowe skutki na całym obszarze Unii.
W celu zapewnienia tej ochrony, rozporządzenie stanowi, że państwa członkowskie wyznaczą na swoich terytoriach „sądy w sprawach wspólnotowych znaków towarowych” właściwe do orzekania w przedmiocie powództw dotyczących naruszeń wspólnotowych znaków towarowych oraz, jeśli prawo krajowe to dopuszcza, powództw dotyczących groźby naruszenia praw do wspólnotowych znaków towarowych. W przypadku stwierdzenia naruszenia lub groźby naruszenia praw do wspólnotowego znaku towarowego, sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych wydaje orzeczenie zakazujące kontynuowania działań stanowiących naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia. Stosuje on również, zgodnie z przepisami swojego ustawodawstwa krajowego, środki, których celem jest zapewnienie przestrzegania orzeczonego zakazu.
Spółka Chronopost jest właścicielem francuskiego i wspólnotowego znaku towarowego tworzonego przez oznaczenie „WEBSHIPPING”, zgłoszonego w 2000 r. i zarejestrowanego między innymi dla usług z zakresu logistyki i przekazywania danych, jak również odbioru i dostarczania przesyłek oraz zarządzania łańcuchem dostaw przesyłek ekspresowych. Pomimo tej rejestracji DHL Express France SAS (następca prawny DHL International) używała tego samego określenia do oznaczania usługi zarządzania łańcuchem dostaw przesyłek ekspresowych dostępnej głównie on-line.
Wyrokiem z dnia 15 marca 2006 r. tribunal de grande instance de Paris (Francja) – działając jako sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych – stwierdził naruszenie przez DHL Express France praw do francuskiego znaku towarowego WEBSHIPPING, jednak nie orzekł w przedmiocie naruszenia praw do wspólnotowego znaku towarowego. W dniu 9 listopada 2007 r. Cour d’appel, do którego odwołała się Chronopost, utrzymał w mocy ten wyrok i zakazał pod groźbą okresowej kary pieniężnej dalszego używania przez DHL oznaczeń „WEBSHIPPING” i „WEB SHIPPING”. Sąd ten nie uwzględnił jednak żądania Chronopost dotyczącego rozciągnięcia skutków tego zakazu na całość obszaru Unii. Ograniczył on więc skutki tego zakazu jedynie do terytorium Francji. DHL wniosła kasację. Kasacja ta została oddalona, jednak z uwagi na to, że Chronopost wniosła odwołanie wzajemne kwestionujące terytorialne ograniczenie obowiązywania zakazu i okresowej kary pieniężnej, Cour de cassation uznał za konieczne zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości w tej kwestii.
Trybunał odpowiedział w pierwszej kolejności, iż rozporządzenie należy interpretować w ten sposób, że zakaz orzeczony przez sąd krajowy działający jako sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych rozciąga się co do zasady na cały obszar Unii.
Trybunał zauważył bowiem, że terytorialny zakres zakazu orzeczonego przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych jest wyznaczony przez dwa elementy, jeden dotyczący właściwości terytorialnej tego sądu i drugi – przysługującego właścicielowi wspólnotowego znaku towarowego prawa wyłącznego.
Z jednej strony właściwość terytorialna sądu w sprawach wspólnotowych znaków towarowych jest wyłączna w zakresie dotyczącym wszystkich powództw o naruszenie praw do wspólnotowego znaku towarowego i, jeżeli prawo krajowe to dopuszcza, o czyny stwarzające groźbę naruszenia tych praw. A zatem sąd ten jest w szczególności właściwy do orzekania w przedmiocie czynów stanowiących naruszenie praw do znaku na terytorium każdego z państw członkowskich. W rezultacie jego właściwość rozciąga się, co do zasady, na całość obszaru Unii.
Z drugiej strony przysługujące właścicielowi wspólnotowego znaku towarowego prawo wyłączne rozciąga się, co do zasady, na całość obszaru Unii, na którym to obszarze wspólnotowe znaki towarowe cieszą się jednolitą ochroną i wywołują jednakowe skutki.
Wspólnotowy znak towarowy ma bowiem jednolity charakter, który ma na celu zapewnienie – na całym obszarze Unii – jednolitej ochrony przed naruszeniami praw do wspólnotowych znaków towarowych. W celu zapewnienia tej jednolitej ochrony zakaz kontynuowania działań stanowiących naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia orzeczony przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych musi, co do zasady, rozciągać się na cały obszar Unii.
Terytorialny zakres obowiązywania zakazu może niemniej jednak w niektórych wypadkach zostać ograniczony. Prawo wyłączne zostało bowiem przyznane właścicielowi znaku towarowego, aby ten mógł się upewnić, że jego znak będzie w stanie pełnić właściwe mu funkcje. W rezultacie wykonywanie tego prawa powinno być zastrzeżone dla przypadków, w których używanie danego oznaczenia przez osobę trzecią wpływa lub może negatywnie wpływać na pełnione przez znak funkcje.
A zatem, jeżeli sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych stwierdzi, że działania stanowiące naruszenie lub stwarzające groźbę naruszenia prawa do wspólnotowego znaku towarowego ograniczają się do jednego tylko państwa członkowskiego lub do określonej części terytorium Unii – z tego choćby względu, że wnoszący o wydanie zakazu ograniczył terytorialny zakres swego powództwa lub że pozwany dostarczył dowód, iż używanie danego oznaczenia nie wpływa i nie może negatywnie wpływać na funkcje pełnione przez znak, na przykład ze względów językowych – to taki sąd powinien ograniczyć terytorialny zakres orzeczonego przez siebie zakazu.
W drugiej kolejności środek przymusu orzeczony przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych na podstawie własnego prawa krajowego wywołuje skutki także w państwach członkowskich innych niż państwo, w którym sąd ten ma siedzibę.
Trybunał przypomniał, że środki przymusu takie jak okresowa kara pieniężna (kara podlegająca uiszczeniu w przypadku niezastosowania się do zakazu) orzeczone przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych na podstawie własnego prawa krajowego mają na celu zapewnienie przestrzegania wydanego przez ten sąd zakazu kontynuowania działań stanowiących naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia. Co więcej, środki te mogą być skuteczne tylko wtedy, gdy wywołują skutki na tym samym terytorium co orzeczenie sądowe.
Tak więc aby zapewnić przestrzeganie zakazu, w przypadku wystąpienia do sądu państwa członkowskiego, w którym zakaz został pogwałcony, ów sąd musi uznać i opatrzyć klauzulą wykonalności orzeczenie wraz z zastosowanymi w nim środkami przymusu stosownie do norm i procedur przewidzianych przez jego prawo krajowe. W myśl zasady lojalnej współpracy państwa członkowskie i ich sądy są bowiem zobowiązane zapewnić ochronę sądową praw podmiotowych wywodzonych z prawa Unii.
Jeżeli prawo krajowe danego państwa członkowskiego nie przewiduje środków przymusu analogicznych do tych orzeczonych przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych innego państwa członkowskiego, który wydał zakaz, sąd rozpatrujący sprawę powinien osiągnąć cel, jakiemu służy taki środek, poprzez odwołanie się do właściwych przepisów własnego prawa krajowego, które w porównywalny sposób będą w stanie zapewnić przestrzeganie pierwotnie orzeczonego zakazu.
(Sprawa C-235/09 DHL Express France SAS przeciwko Chronopost SA)

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line

Źródło: http://curia.europa.eu, stan z dnia 13 kwietnia 2011 r.