Oto najważniejsze wyniki przedstawionego dziś przez Komisję Europejską nowego badania Eurobarometru, które dotyczy społecznych skutków kryzysu. Badanie przeprowadzono w maju 2010 r. Publikacja wyników przypada w połowie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i następuje po tym, jak 17 czerwca przywódcy UE zobowiązali się, że w ciągu najbliższej dekady pomogą 20 milionom Europejczyków wyjść z ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Zwracając się do dziennikarzy w Brukseli, unijny komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor powiedział: „Wyniki badania potwierdzają, że ubóstwo należy do głównych problemów UE, a obecne warunki gospodarcze i finansowe jeszcze pogarszają tę sytuację. Kryzys zbiera żniwo i znaczna część Europejczyków z trudem wiąże dziś koniec z końcem”. Komisarz dodał również: „Nowa unijna strategia na najbliższą dekadę, Europa 2020, i jej cel, aby do 2020 r. wyprowadzić z ubóstwa co najmniej 20 milionów Europejczyków, to dobitne przesłanie świadczące o rzeczywistym zaangażowaniu wszystkich państw w starania o bardziej sprawiedliwą i nikogo nie wykluczającą Europę”. Większość mieszkańców UE uważa, że w roku poprzedzającym badanie problem ubóstwa zwiększył się na wszystkich poziomach: 6 na 10 respondentów dostrzega więcej ubóstwa w swoim otoczeniu, trzy czwarte – w kraju, a 60% – na terenie całej UE.

W poglądach na temat ubóstwa wyraźnie pobrzmiewa echo kryzysu i apeli o ograniczanie wydatków. Na pierwszym miejscu wyróżnia się Grecja, gdzie problem ubóstwa zwiększył się według 85% ankietowanych. Podobne zdanie o swoim kraju wyraziło 83% Francuzów, 82% Bułgarów, 77% Rumunów i 75% Włochów. Podczas gdy w niektórych krajach mieszkańcy spodziewają się dalszych trudności – na przykład w Rumunii i Grecji siedmiu na dziesięciu respondentów przewiduje, że sytuacja finansowa w ich gospodarstwie domowym się pogorszy – w innych państwach opinie się poprawiły. Pogorszenia sytuacji finansowej w domu spodziewa się 23% Łotyszy (spadek z 65% w lipcu 2009 r.), 32% Litwinów (spadek z 58% w lipcu 2009 r.) i 20% Węgrów (spadek z 48% w lipcu 2009 r.). Mniej respondentów na Łotwie, w Polsce, Zjednoczonym Królestwie, Belgii i Finlandii obawia się trwałego bezrobocia w sytuacji, gdyby mieli stracić pracę.

Znaczna część mieszkańców UE jest w trudnej sytuacji finansowej

Co szósty Europejczyk przyznał w sondażu, że przynajmniej raz w ciągu ostatniego roku zabrakło w jego domu pieniędzy na zapłacenie rachunków, zakup jedzenia lub innych podstawowych artykułów. W chwili przeprowadzania badania (w maju 2010 r.) trudności ze spłatą rachunków i pożyczek miało 20% respondentów. 15% postrzega te wydatki jako nieustanną walkę o byt, 3% zalegało ze spłatą niektórych rachunków i kredytów, a 2% przyznało się do znacznych problemów finansowych i zaległości w wielu tego typu płatnościach. Prawie 3 na 10 Europejczyków stwierdziło, że w ostatnich sześciu miesiącach było im coraz trudniej ponosić koszty opieki zdrowotnej, opieki nad dziećmi lub opieki długoterminowej, własnej bądź członków rodziny. 11% wybrało odpowiedź „znacznie trudniej”, 18% – „nieco trudniej”. Podobnie jak w marcu 2010 r. 18% zatrudnionych respondentów nie ma całkowitej lub żadnej pewności, czy tę pracę utrzyma przez następne 12 miesięcy. 49% uważa, że gdyby straciło pracę, mało prawdopodobne lub wręcz niemożliwe byłoby znalezienie nowego stanowiska w przeciągu sześciu miesięcy.

Opinie na temat wpływu kryzysu na przyszłe świadczenia emerytalne

Wreszcie, jeśli chodzi o przyszłe dochody, 73% mieszkańców UE albo jednoznacznie spodziewa się niższych świadczeń emerytalnych albo sądzi, że będzie musiało opóźnić przejście na emeryturę lub zaoszczędzić więcej pieniędzy na starość. Zarazem 20% jest bardzo zaniepokojonych tym, że ich dochody w późnym wieku nie wystarczą na prowadzenie godnego życia, a 34% wyraża umiarkowane zaniepokojenie taką perspektywą. W 17 państwach członkowskich większość respondentów martwi się, że przyszłe dochody nie zapewnią im godnego życia w podeszłym wieku.