Wznowienie postępowania cywilnego to nadzwyczajny środek zaskarżenia pozwalający na żądanie usunięcia z obrotu prawnego wadliwych prawomocnych orzeczeń sądowych kończących postępowanie w sposób merytoryczny. Środek ten prowadzi do podważenia stabilności prawomocnych orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych, dlatego możliwość jego składania została ograniczona do najpoważniejszych uchybień, jakie zaszły w toku postępowania. Skarga o wznowienie postępowania nie może być również złożona po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku, chyba że strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana (art. 408 k.p.c.).
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Prawo cywilne. Spadki. Kazusy
|
Po zakwestionowaniu konstytucyjności tego przepisu przez Trybunał Konstytucyjny, rząd proponuje wydłużenie okresu prekluzji do wznowienia postępowania do dziesięciu lat. W uzasadnieniu projektu zmian rząd wskazał, że zasada stabilności prawomocnego orzeczenia sądowego nie może stać na przeszkodzie jego uchyleniu w sytuacji słuszności skargi obywatela. Podkreślono przede wszystkim, że strona, która poszukuje ochrony przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, po wyczerpaniu drogi sądowej w Polsce, nawet dysponując prawomocnym orzeczeniem wydanym przez ten organ, wskutek upływu czasu nie może składać skargi o wznowienie postępowania w swojej sprawie. Co istotne, zmiana ma dotyczyć wszystkich przypadków, w których można składać skargę o wznowienie postępowania, a nie tylko tych, które stały się podstawą wyroku Trybunału, wydanego w oparciu o przepisy Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Proponowane rozwiązanie stanowi jednocześnie realizację postulowanej od jakiegoś czasu zmiany art. 408 k.p.c., która umożliwi choćby zgłaszanie roszczeń odszkodowawczych powstałych w związku z wydaniem aktu normatywnego (art. 4171 k.c.).
Opracowanie: Marek Sondej
