Tak wynika z wyroku NSA z 11 września 2015 r. W przedmiotowej sprawie syndyk występował do sądu upadłościowego o zwrot kosztów przejazdów własnym samochodem oraz udokumentowanych wydatków w postaci opłat parkingowych. Według syndyka użytkowanie prywatnego pojazdu do celów służbowych nie jest świadczeniem usługi i nie wymaga fakturowania.

Fiskus się nie zgodził. Uznał, że skoro wydatki poniesione przez syndyka przyznane postanowieniem sądu są ściśle związane z wykonywaną przez tego syndyka usługą, stanowiąc jeden z elementów kalkulacyjnych otrzymanego wynagrodzenia (część odpłatności za usługę), to koszty te składają się na całość świadczenia należnego od nabywcy usługi na równi z wypłacanym wynagrodzeniem. Zdaniem organu, poniesione wydatki stanowią element rachunku kosztów, zmierzających do ustalenia kwoty odpłatności za wykonywaną usługę. Stanowią więc kwotę należną podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Fiskus argumentując swoje stanowisko odwoływał się także do art. 73 i art. 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L. 2006.347.1) z 11 grudnia 2006 r.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd nie zgodził się z fiskusem i uznał, że nie było wolą krajowego ustawodawcy opodatkowanie podatkiem od towarów i usług kwoty obejmującej zwrot wydatków koniecznych syndyka. NSA nie podważał twierdzenia, że zwrot wydatków, który wraz z wynagrodzeniem obciąża majątek upadłego, stanowi całość świadczenia należnego od osoby trzeciej. Na mocy jednak art. 162 ust. 6 w zw. z art. 3 Prawa upadłościowego i naprawczego (P.u.n.) nie wchodzi, w przypadku syndyka, do podstawy opodatkowania.

Jeśli chodzi natomiast o odwołanie się fiskusa do art. 73 i art. 78 Dyrektywy 112 sąd podkreślił, że nawet, jeśli przyjąć, iż art. 162 ust. 6 P.u.n., w zakresie w jakim wyłącza z opodatkowania zwrot poniesionych wydatków syndyka, jest wadliwy z punktu widzenia przeniesienia na grunt prawa krajowego przepisów unijnych, to obowiązuje on w krajowym porządku prawnym i podatnik ma prawo się do jego treści odwoływać. Należy bowiem wspomnieć, że jeśli podatnik stosuje niezgodne z dyrektywą przepisy krajowe, organy skarbowe nie mogą kwestionować tego na podstawie dyrektyw. Podatnik bowiem w takim przypadku może wybrać bezpośrednie stosowanie przepisów, które są dla niego korzystniejsze. W sytuacji, zatem gdy porównanie treści implementowanego przepisu dyrektywy i unormowania krajowego wskazuje, że nadanie regulacji krajowej znaczenia wynikającego z bezwarunkowej i precyzyjnej normy unijnej, prowadziłoby do sprzeczności z brzmieniem gramatycznym przepisu krajowego,

Sąd, w przypadku, gdy obywatel domaga się zastosowania tej normy w sposób określony w dyrektywie, powinien odmówić zastosowania normy prawa krajowego i umożliwić obywatelowi skorzystanie z unormowania wspólnotowego. Jeżeli jednak obywatel stosuje się do dyspozycji wadliwie implementowanej normy krajowej, uznając, że jest ona dla niego korzystniejsza, brak jest podstaw do dokonywania wykładni proeuropejskiej tej normy, prowadzącej do wykładni contra legem i nakładania na obywatela obowiązków wynikających tylko z samej dyrektywy.

Wyrok NSA z 11 września 2015 r., sygn. akt I FSK 862/14

Omówienie pochodzi z programu Lex Administracja Skarbowa

 

Dowiedz się więcej z książki
VAT. Wybór orzecznictwa
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł