W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zakwestionował zaliczenie przez podatnika do kosztów prowadzonej działalności gospodarczej części wydatków poniesionych na zakup paliwa. W toku prowadzonego postępowania organ stwierdził, że przedstawione faktury nie dokumentują rzeczywistych transakcji gospodarczych i nie mogą stanowić dowodów księgowych stanowiących podstawę do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.
Zdaniem organu podstawą do odliczenia od przychodu kosztów jego uzyskania jest należyte udokumentowanie poniesienia danego wydatku. A osoby wykonujące działalność gospodarczą obowiązane są prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. A nierzetelny dowód nie może, jako niewiarygodny, stanowić podstawy zapisów w księdze, a tym samym nie może być dowodem poniesienia wydatku i uznania go za koszt uzyskania przychodu.
Sprawa trafiła do WSA. Sąd podzielił ustalenia organów co do braku autentyczności zakwestionowanych faktur. Jednakże, w ocenie Sądu, samo ujawnienie wadliwości dokumentu księgowego, nie daje automatycznie podstaw do eliminacji określonego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu. Zakwestionowanie takiego wydatku wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego co do faktu wystąpienia zdarzenia gospodarczego oraz przyczyn wadliwości dokumentu księgowego. O tym, czy dany wydatek jest kosztem uzyskania przychodu decyduje treść art. 22 ust. 1 oraz 23 ust. 1 ustawy o PIT.
Według sądu wadliwość ewidencji rachunkowej, wynikająca z nieprawidłowego udokumentowania lub braku udokumentowania wydatku lub przychodu, nie daje podstawy do stwierdzenia, że nie wystąpił koszt lub przychód podatkowy. Obowiązek prowadzenia ewidencji jest obowiązkiem o charakterze instrumentalnym i jego niedopełnienie, tylko przez fakt zaistnienia, nie powoduje skutków merytorycznych.
Wyrok WSA w Łodzi z 12 września 2012 r., I SA/Łd 686/12