Zmiany w podpisanej właśnie przez prezydenta nowelizacji dotyczą ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawyOrdynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw.
Jak napisano w uzasadnieniu do zmian, ustawa w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Rady (UE) 2016/1164 z 12 lipca 2016 r. ustanawiającą przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz. Urz. UE L 193 z 19.07.2016, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 144 z 07.06.2017, str. 1) oraz dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (Dz. Urz. UE L 139 z 5.06.2018, str. 1).

Najistotniejsze zmiany w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.) oraz w ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036, z późn. zm.):

  • wprowadzenie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania,
  • wprowadzenie odrębnych regulacji dotyczących zasad opodatkowania dochodów z walut wirtualnych,
  • wprowadzenie kompleksowych zmian w regulacjach dotyczących cen transferowych (wyodrębnione rozdziały w ustawie o PIT i ustawie o CIT). Celem nowelizacji jest uproszczenie przepisów, dostosowanie ich do zmieniającego się otoczenia prawnego i gospodarczego oraz uwzględnienie wytycznych OECD w tym zakresie. Zmiany dotyczą w szczególności dokumentacji cen transferowych, zasady ceny rynkowej, definicji podmiotów powiązanych oraz korekty cen transferowych,
  • wprowadzenie opodatkowania dochodów z niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax). Omawiana ustawa wprowadza w ustawie o PIT i ustawie o CIT regulacje odpowiadające przepisom przewidzianym w Dyrektywie Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz. U. UE L 193 z 19.7.2016 str. 1) – tzw. dyrektywy ATAD, w zakresie art. 5 regulującego opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku przeniesienia aktywów, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu,
  • w ustawie o PIT i ustawie o CIT dodawane są rozdziały regulujące zwrot podatku z tytułu wypłaconych należności. Ustawy określają w szczególności: podmioty mogące złożyć wniosek o zwrot podatku, dokumentację, którą należy dołączyć do wniosku, oraz tryb postępowania. 

 

Kolejne uszczelnienie systemu

Zmiany w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) mają  na celu przede wszystkim dalsze uszczelnianie systemu podatkowego. Zmiany mają bardzo szeroki zakres i dotyczą przede wszystkim takich zagadnień, jak zmiany zasad uzyskiwania interpretacji przepisów prawa podatkowego, zmiany przepisów dotyczących klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania, a także wprowadzenia przepisów uprawniających organy Krajowej Administracji Skarbowej do nałożenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w związku z wydaniem decyzji z zastosowaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, przepisów dotyczących wydawania decyzji określającej warunki cofnięcia skutków unikania opodatkowania, jak również wprowadzenia obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych. 

Obowiązkowe przekazywanie schematów podatkowych

Kolejną istotną zmianą wprowadzoną do ustawy – Ordynacja podatkowa jest wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych. Wprowadzenie tego obowiązku następuję poprzez częściową transpozycję Dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych. Dyrektywa umożliwia jednak państwom członkowskim Unii Europejskiej nałożenie obowiązków raportowania o schematach podatkowych do uzgodnień, które nie mają w sobie elementu transgranicznego.

 



Ustawodawca postanowił skorzystać z tej możliwości. Ustawa reguluje w tym zakresie w szczególności:
  • definicję schematu podatkowego oraz przesłanek raportowania,
  • krąg podmiotów obowiązanych do przekazywania informacji,
  • organ podatkowy, do którego będą kierowane informacje,
  • zakres raportowanych informacji,
  • sposób i termin raportowania,
  • konsekwencje karne niewypełnienia tego obowiązku przez podmioty obowiązane.


Zmiany w kilku ustawach 

Ustawa z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, nowelizuje (zmiany dostosowujące) następujące ustawy: ustawę z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ustawę z 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, ustawę z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, ustawę z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie, ustawę z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, ustawę z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy, ustawę z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym, ustawę z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych, ustawę z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawę z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, ustawę z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, ustawę z 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, ustawę z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz ustawę z 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2019 r., z wyjątkiem:

  1. art. 1 pkt 16 w zakresie art. 23s ust. 4 i art. 2 pkt 9 w zakresie art. 11g ust. 4 oraz art. 25, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;
  2. art. 30 i art. 31, które wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.