Polska spółka jawna osób fizycznych posiadająca NIP europejski, czynny płatnik VAT w Polsce, podpisuje umowę najmu ze spółką niemiecką na samochód BMW, umowa na 3 lata, forma płatności: pierwsza wplata - 12.000 euro, a następnie - 600 euro miesięcznie.
Czy cala rata najmu jest kosztem uzyskania przychodu? Czy należy prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, aby zaliczyć paliwo, naprawy i ubezpieczenie w koszty podatkowe spółki?
Jeżeli umowa najmu nie ma charakteru leasingu, podatnik zobowiązany jest prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, ujmując w niej wszystkie koszty - nie tylko paliwo, naprawy i ubezpieczenie, ale także opłaty za najem.
Gdyby umowa miała charakter umowy leasingu (decyduje o tym treść, a nie nazwa umowy), wówczas ewidencja przebiegu nie byłaby konieczna.
Art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika - w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu nie dotyczy samochodów osobowych używanych na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 u.p.d.o.f. Niestety, informacje w treści pytania są niewystarczające aby stwierdzić, czy zawarta umowa ma charakter umowy leasingu.
Urząd Skarbowy w Sieradzu w piśmie z dnia 1 lutego 2007 r., US I/415/31/06/07/SŁ, www.mofnet.gov.pl, wyjaśnił:
"Według definicji określonej w art. 23a pkt 1 u.p.d.o.f., przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron zwana dalej finansującym oddaje do odpłatnego używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie zwanej dalej korzystającym, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty.
O tym, czy umowa, której przedmiotem są podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, może być zakwalifikowana jako umowa leasingu, decydują ponadto następujące cechy.

1) (tzw. leasing operacyjny - art. 23b) - umowa musi być zawarta na czas oznaczony, który stanowi co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, - suma opłat ustalonych w umowie, pomniejszonych o należny podatek od towarów i usług musi odpowiadać co najmniej wartości początkowej przedmiotu umowy;
2) (tzw. leasing finansowy - art. 23f) - umowa musi być zawarta na czas oznaczony, - suma opłat ustalonych w umowie, pomniejszonych o należny podatek od towarów i usług musi odpowiadać co najmniej wartości początkowej przedmiotu umowy, - umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający".
Jeżeli zawarta umowa nosi charakter jednej z powyższych umów leasingowych, ewidencja przebiegu nie jest konieczna, zaś do kosztów można wpisywać albo całe raty (leasing operacyjny), albo ich część kapitałową (leasing finansowy).
Jeżeli umowa nie spełnia warunków umowy leasingu, wówczas w kosztach uzyskania przychodów można ująć jedynie tę część opłat, która wynika z ewidencji przebiegu pojazdu (rata najmu jest sumowana z innymi kosztami używania samochodu, takimi jak paliwo, naprawy, ubezpieczenie.).

Małgorzata Niedźwiedzka