Urzędnikowi państwowemu przeniesionemu do pracy w innej miejscowości i nieprzesiedlającemu się jednostka nabywa i opłaca bilet miesięczny (faktura VAT wystawiona na firmę), kwotę brutto z faktury traktujemy jako przychód pracownika i naliczamy od niej podatek dochodowy od osób fizycznych (19%).
Czy postępujemy prawidłowo, czy powyższa kwota podlega opodatkowaniu ZUS?

Postępujecie Państwo prawidłowo. Powyższe świadczenie jest dla pracownika przychodem (w cenie zakupu) podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podlega ono również składkom ubezpieczeniowym.
Tego rodzaju świadczenie niewątpliwie jest przychodem ze stosunku pracy (stosunku służbowego) dla urzędnika. Przepis art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), do przychodów ze stosunku pracy zalicza "ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych". Niewątpliwie opłacony bilet miesięczny na dojazdy do pracy mieści się w powyższej kategorii.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 112 u.p.d.o.f., od podatku wolny jest zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy wynika wprost z przepisów innych ustaw. Nie piszecie Państwo nic na temat Waszego prawnego obowiązku w zakresie pokrywania kosztów dojazdu do pracy, w związku z tym przyjmuję, że powyższe koszty pokrywacie Państwo dobrowolnie. Oznacza to, że świadczenie otrzymywane przez pracownika nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Świadczenia powyższe nie stanowią także kosztów podróży służbowych. Nie jest podróżą służbową przejazd z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania pracy, i z powrotem.

Przepis art. 12 ust. 3 u.p.d.o.f. nakazuje ustalać wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b u.p.d.o.f. Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f., jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione, wartość świadczenia ustala się według cen zakupu. W tym przypadku "cena zakupu" niewątpliwie obejmuje również podatek VAT. Przychodem pracownika będzie zatem wartość brutto z faktury za bilet miesięczny.

Zgodnie z przepisem § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem przewidzianych w dalszych przepisach r.s.z.u. wyjątków. Dla tego rodzaju świadczenia przepisy § 2 r.s.z.u. nie przewidują żadnych wyjątków. W związku z tym wartość powyższego przychodu będzie podlegała składkom ubezpieczeniowym.