Tak wskazał WSA w Rzeszowie w wyroku z 17 grudnia 2015 r. W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwrócił się rolnik, który w latach 2011-2014, zatrudniał do prac sezonowych we własnym gospodarstwie rolnym osoby z Ukrainy, które miały w Polsce status nierezydenta. Rolnik w tych okresach pobierał podatek dochodowy w formie ryczałtu w wysokości 20 proc. przychodu, tj. wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy z obywatelem Ukrainy. Pobrany podatek przekazywał na rachunek urzędu skarbowego. Rolnik ostatecznie uznał, że przychody tych osób stanowiły przychody z innych źródeł a on sam nie stał się płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, zobowiązanym do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu wypłaconych wynagrodzeń. Zatem nienależnie pobrał wcześniej i zapłacił zryczałtowany podatek pomimo braku obowiązku. Rolnik wystąpił więc do fiskusa o stwierdzenie nadpłaty.

Fiskus jednak odmówił stwierdzenia nadpłaty, uzasadniając, że nie jest możliwe stwierdzenie nadpłaty na rzecz płatnika, który nie poniósł uszczerbku majątkowego w wyniku pobrania i wpłacenia podatku za podatnika. Jak wyjaśnił organ, rola płatnika sprowadza się do swoistego pośredniczenia między podatnikiem a organem - przekazuje on cudze (podatnika) środki pieniężne niejako w imieniu podatnika, co powoduje, że legitymację do kwestionowania pobranego przez płatnika podatku ma wyłącznie podatnik.

Sedno sporu między stronami tkwiło więc w tym, czy rolnikowi przysługuje prawo w zwrotu zaistniałej nadpłaty.

Sprawa trafiła do WSA w Rzeszowie. Sąd zgodził się z fiskusem. WSA wskazał, że płatnikowi nie przysługuje w każdym wypadku prawo do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, lecz w sytuacjach wyraźnie określonych przez ustawodawcę. W szczególności przepisy nie dają podstaw do takiego postąpienia, jeżeli płatnik pobrał od podatnika podatek nienależnie. Uprawnienie płatnika do zainicjowania stosownego postępowania nakierowanego na zwrot nadpłaty związane jest z powstaniem uszczerbku finansowego po jego stronie, to jest gdy uiszczona przez niego kwota stanowi uszczuplenie jego majątku.

Zatem płatnik może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty wyłącznie wówczas, gdy sam poniesie uszczerbek w swoim majątku z powodu wpłaty do organu podatkowego podatku w większej od pobranej lub należnej wysokości, a więc cała kwota stanowi uszczuplenie majątku płatnika. Jeżeli zatem uszczuplenie nastąpiło w majątku podatnika, tylko on może wystąpić o stwierdzenie nadpłaty.

Dlatego według sądu organy zasadnie przyjęły, że mamy do czynienia ewentualnie z nadpłatą na rzecz podatnika, natomiast rolnikowi, jako płatnikowi należało odmówić stwierdzenia nadpłaty. W niniejszej sprawie zapłata nienależnego podatku nie spowodowała bowiem uszczerbku w mieniu rolnika.

Wyrok WSA w Rzeszowie z 17 grudnia 2015 r., sygn. akt I SA/Rz 1042/15

 

Dowiedz się więcej z książki
Ordynacja podatkowa. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł