W przedmiotowej sprawie podatnik zwrócił się do fiskusa z pytaniem czy jako udziałowiec spółek komandytowych i jednocześnie osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą planując udzielić tym spółkom nieoprocentowanych pożyczek uzyska przychód tytułem nieodpłatnego świadczenia. Jego zdaniem, mimo że partycypuje w zyskach i stratach tych spółek, to przychodu takiego nie uzyska, ponieważ w części przypadającej na jego udział w zysku spółki będzie pożyczał sam sobie i w tym zakresie nieodpłatne świadczenie nie wystąpi.

Zdaniem fiskusa stanowisko podatnika jest nieprawidłowe. Organ podatkowy uznał, że umowa pożyczki zostanie zawarta pomiędzy odrębnymi podmiotami, to jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek oraz spółką, która uzyska możliwość nieodpłatnego korzystania z cudzego kapitału, co stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT stanowi przychód z działalności gospodarczej. Nienaliczone odsetki będą więc przychodem podatnika proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd podzielił pogląd o podmiotowej i organizacyjnej odrębności spółki osobowej od wspólników spółkę tę tworzących. Upatrywanie w umowie wspólnika ze spółką osobową kontraktowania z samym sobą jest nietrafne, gdyż pomija prawną, korporacyjną i majątkową, odrębność spółki osobowej od podmiotów posiadających w niej udziały.

Skoro więc zaciągnięcie nieoprocentowanej pożyczki umożliwia nieodpłatne korzystanie z cudzego kapitału, stanowi nieodpłatne świadczenie będące przychodem spółki, a w konsekwencji – także przychodem (w odpowiedniej proporcji) wspólników tej spółki, także wspólnika udzielającego pożyczki.

Wyłączenie wartości takiego nieodpłatnego świadczenia z części przychodu przypadającego na wspólnika udzielającego nieoprocentowanej pożyczki jest niemożliwe wobec braku ku temu podstaw normatywnych.

Wyrok NSA z 1 marca 2013 r., II FSK 2980/12