W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwrócił się podatnik w sprawie skutków podatkowych sprzedaży samochodu osobowego wykupionego po zakończeniu jego leasingu. Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł umowę leasingu operacyjnego samochodu ciężarowego (obecnie samochodu osobowego). Po upływie okresu, na jaki została zawarta umowa oraz uregulowaniu wszystkich rat leasingowych, podatnik miał prawo do nabycia na własność leasingowanego samochodu za uzgodnioną z góry cenę. Jednak jeszcze przed całkowitą spłatą wszystkich rat podatnik wniósł prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo aportem do spółki z o.o.

Przedmiotem aportu nie stał się jednak posiadany w leasingu samochód, bowiem nie stanowił on jej własności. Samochód ten, za zgodą firmy leasingowej, podatnik tylko na pewien czas wynajął spółce, do której wniósł aportem przedsiębiorstwo. Po tym okresie wynajmu podatnik używał samochodu jedynie do celów prywatnych jednocześnie przestając zaliczać opłaty leasingowe do podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Po upływie okresu obowiązywania umowy leasingu podatnik nabył samochód na własność za uzgodnioną cenę. Samochód nie został jednak wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Koszt nabycia samochodu nie został zaliczony w koszty uzyskania przychodów. Samochód nie jest też wykorzystywany w prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

Sporna była kwalifikacja podatkowa sprzedaży w przyszłości nabytego od firmy leasingowej samochodu. Podatnik uważał, że będzie to przychód ze sprzedaży rzeczy, gdzie obowiązek podatkowy powstanie wyłącznie w sytuacji, gdy sprzedaż nastąpi przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, a fiskus, że będzie to przychód z działalności gospodarczej. Według fiskusa, skoro samochód wykorzystywany był w ramach i na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a wydatki związane z jego użytkowaniem na podstawie zawartej umowy leasingu, stanowiły koszty uzyskania przychodów tej działalności, to istnieje ścisłe (przedmiotowe i funkcjonalne) powiązanie pomiędzy tym składnikiem majątku (samochodem osobowym), a prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą. Również sam fakt preferencyjnego wykupu samochodu po zakończeniu jego leasingu był następstwem zawarcia tej umowy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem samochód wykorzystywany uprzednio w działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu operacyjnego, jest składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą. Według fiskusa przychód z odpłatnego zbycia składnika majątku uprzednio wykorzystywanego w działalności gospodarczej, nawet niewprowadzonego do ewidencji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, stanowi przychód z działalności gospodarczej.

Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach. Zdaniem sądu nie da się podzielić stanowiska fiskusa, że sprzedaż składników majątkowych niespełniających warunków z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (a dokładnie nieujętych w ewidencji), powoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej. Według Sądu koncepcja fiskusa czyni zbędną regulację z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT i już z tego powodu nie może być zaakceptowana. Stosownie do niej wystarczyłby bowiem ogólny zapis, że przychodem jest sprzedaż składników majątkowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Skoro jednak ustawodawca zdecydował się w omawianym przepisie wymienić konkretne (a nie wszystkie) składniki majątkowe nieujęte w ewidencji, których sprzedaż generuje przychód z działalności gospodarczej, to uznał najwyraźniej za zasadną rezygnację z opodatkowania, jako przychodu z tej działalności sprzedaży innych tego rodzaju (niewpisanych do ewidencji) składników majątkowych.

Nie można więc uznać za prawidłowe poglądu, że z uwagi na fakt obciążania kosztów działalności gospodarczej wydatkami związanymi z ratami leasingowymi oraz wydatkami za paliwo, samochód staje się składnikiem firmy leasingobiorcy. Podatnik korzysta bowiem w okresie leasingu operacyjnego z obcego środka trwałego. Zdaniem sądu, kwalifikację przychodu ze sprzedaży samochodu, wykorzystywanego wcześniej do działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu, do określonego źródła przychodu można rozpatrywać w sprawie jedynie na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit d ustawy o PIT.

Wyrok WSA w Gliwicach z 23 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 1028/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego