W przedmiotowej sprawie akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej (SKA) rozważa wyjście z niej poprzez dobrowolne umorzenie posiadanych przez siebie akcji w drodze ich nabycia przez spółkę za wynagrodzeniem.

Akcjonariusz zwrócił uwagę na przepisy przejściowe dotyczące obowiązujących od 1 stycznia 2014 r. zmian, które uczyniły z SKA podatników podatku CIT. Zdaniem akcjonariusza, który objął akcje w kapitale zakładowym SKA przed 1 stycznia 2014 r., jego przychód z tytułu umorzenia akcji w kapitale zakładowym tej spółki pomniejsza się o poniesione przez niego wydatki na objęcie umarzanych akcji oraz o określoną część odpowiadającą nadwyżce przychodów z udziałów nad kosztami ich uzyskania.

Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem, podkreślając, że dla podatku dochodowego od osób fizycznych istotne znaczenie ma tryb umorzenia. A na gruncie tego podatku umorzenie dobrowolne i przymusowe traktowane są odmiennie. W przypadku umorzenia dobrowolnego akcji dochodzi najpierw do zbycia tychże akcji przez akcjonariusza, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę. W świetle powyższego, w przypadku dobrowolnego umorzenia akcji SKA za wynagrodzeniem akcjonariusz uzyska dochód, który będzie opodatkowany zgodnie z brzmieniem art. 30b ust. 1 ustawy o PIT.

Zdaniem fiskusa dokonując oceny zakresu stosowania art. 6 ustawy zmieniającej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1387), wskazać należy, że celem tej regulacji jest zapobieżenie podwójnemu opodatkowaniu dochodów uzyskanych przed dniem, w którym SKA stała się podatnikiem podatku dochodowego (gdy co najmniej jeden wspólnik był osobą fizyczną) z tytułu uczestnictwa w SKA. Dochody generowane z jej działalności opodatkowane były wówczas wyłącznie u jej wspólników.

Według fiskusa akcjonariusz SKA nie ma prawa do pomniejszenia uzyskanego przychodu o część odpowiadającą uzyskanej przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania. Pomniejszenia przychodu, o którym mowa w ostatnim zdaniu art. 6 ust. 1 ustawy zmieniającej, nie stosuje się bowiem do przychodów uzyskanych przez akcjonariusza z uwagi na fakt, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega tylko przychód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, który jest mu faktycznie wypłacony (postawiony do dyspozycji). Tak więc w SKA nie ma „pozostawionych” przez akcjonariuszy dochodów (za okres, w którym SKA nie była podatnikiem CIT), które były już opodatkowane podatkiem dochodowym (od osób fizycznych albo od osób prawnych). Takie „pozostawione” w spółce dochody mogą występować u komplementariuszy SKA. U akcjonariusza opodatkowaniu podlega bowiem wyłącznie otrzymana przez niego dywidenda.

Podsumowując, akcjonariusz nie będzie miał prawa – stosownie do art. 6 ustawy zmieniającej – do pomniejszenia uzyskanego przychodu o określoną część odpowiadającą uzyskanej nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w takiej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 maja 2014 r., ILPB1/415-139/14-2/AG, LEX nr 226861

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego