Sprawa dotyczyła skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży gospodarstwa rolnego. Do fiskusa zwrócił się notariusz, który sporządzał umowę sprzedaży nieruchomości rolnej o powierzchni blisko 100 hektarów. Notariusz pouczyła strony, że w dniu zawarcia umowy przenoszącej prawo do nieruchomości zostanie pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie kupujący małżonkowie oświadczyli, że nabywana nieruchomość wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego już ich własnością oraz iż w wyniku nabycia nieruchomości rolnej nastąpi powiększenie gospodarstwa do powierzchni nie większej niż 300 ha, a jego powierzchnia nie będzie mniejsza niż 11 ha.

Notariusz wskazała też, że odebrała od kupujących stosowne oświadczenie, że nie korzystali z pomocy de minimis. Kwota podatku od czynności cywilnoprawnych nie mieści się jednak w kwocie pomocy de minimis przysługującej nabywającym.

W związku z tym notariusz zapytał, czy w zaistniałej sytuacji warunkiem zastosowania zwolnienia z art. 9 pkt 2 ustawy o PCC jest obowiązek badania wysokości otrzymanej przez nabywców pomocy de minimis, czy wystarczającym jest odebranie od nabywców stosownych oświadczeń w tym zakresie. Notariusz zapytał też czy, gdy kwota podatku przewyższa wysokość pomocy de minimis w rolnictwie, to podatek powinien naliczyć i pobrać od nadwyżki, czy też w ogóle nie stosować zwolnienia.

Zdaniem notariusza, to na organie podatkowym ciąży ewentualny obowiązek badania wysokości otrzymanej pomocy de minimis – płatnik nie został wyposażony w żadne instrumenty umożliwiające weryfikację wysokości pomocy de minimis i może bazować jedynie na oświadczeniach nabywcy.

Notariusz uważa też, że w sytuacji, gdy kwota podatku przewyższa pomoc de minimis, płatnik winien czynność zwolnić od podatku do wysokości niewykorzystanej pomocy de minimis, a w pozostałym zakresie, tj. od nadwyżki, naliczyć i pobrać podatek.

Fiskus zgodził się tylko w jednej kwestii. Zdaniem organu, warunkiem koniecznym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest, aby obliczony podatek mieścił się w ramach przysługującego podatnikowi limitu pomocy de minimis. Jeżeli więc z powodu udzielenia nowej pomocy de minimis zostałby przekroczony w okresie 3 lat podatkowych limit, o którym mowa w art. 3 ust. 2 lub art. 3 ust. 3 rozporządzenia Komisji nr 1408/2013, pomocy nie udziela się.

Dlatego, zdaniem fiskusa, zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 2 ustawy o PCC będzie możliwe jedynie wówczas, gdy cała kwota obliczonego podatku od czynności cywilnoprawnych, należnego z tytułu danej czynności, będzie mieściła się w pozostałym do wykorzystania limicie pomocy de minimis. Natomiast w przypadku, gdy wyliczona kwota podatku przekroczyłaby niewykorzystany przez podatnika limit pomocy de minimis, to omawiane zwolnienie nie będzie przysługiwało, tj. wyliczony podatek będzie podlegał zapłacie w całości.

Fiskus zgodził się natomiast z fiskusem, że na notariuszu jako płatniku podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży obowiązek badania kwestii pomocy de minimis tylko w zakresie informacji przedstawionych przez podatników w złożonym oświadczeniu. Oznacza to, że zakres obowiązków notariusza jako płatnika podatku w omawianej sprawie jest uzależniony od okoliczności przedstawionych jej przez podatników. A organem podatkowym właściwym rzeczowo w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych jest naczelnik urzędu skarbowego i to on jest właściwy do zweryfikowania podstaw do udzielenia ulgi i wystawienia stosownego zaświadczenia w tym dotyczącego pomocy de minimis.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 czerwca 2016 r., sygn. IBPB-2-1/4514-213/16/PM, LEX nr 315854


Dowiedz się więcej z książki
Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł