Tak wskazał WSA we Wrocławiu w wyroku z 30 marca 2016 r. W przedmiotowej sprawie fiskus uznał transakcje podatnika ze wskazanymi podmiotami, jako fikcyjne, które nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Organ wydał decyzję m.in. w przedmiocie określenia przybliżonej kwoty zobowiązania w VAT, odsetek oraz zabezpieczenia. Argumentując zasadność zabezpieczenia fiskus wskazał, że okazane przez podatnika faktury VAT są nierzetelne, tj. nie potwierdzają rzeczywistych transakcji i tym samym istnieje uprawdopodobniona możliwość niewykonania przedmiotowych zobowiązań podatkowych. W toku postepowania kontrolnego ujawniono ponadto, że podatnik może uczestniczyć w transakcjach karuzelowych, wystawiając na rzecz innych podmiotów funkcjonujących w łańcuchu transakcji, faktury VAT nieodzwierciedlające rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Zdaniem fiskusa w sprawie zaistniała okoliczność uzasadniająca obawę niewykonania zobowiązania, jaką jest stosunek uszczupleń będących przedmiotem niniejszej decyzji do sytuacji majątkowej podatnika oraz perspektywy ich wykonania dzięki prowadzonej działalności gospodarczej. Fiskus podkreślił, że za zastosowaniem w sprawie instytucji zabezpieczenia przemawia wysoka kwota należności objętej zabezpieczeniem w zestawieniu z sytuacją finansowo-majątkową podatnika. Stwierdzony brak składników majątku strony, wolnych od zabezpieczeń, stwarza – w ocenie organu – niebezpieczeństwo bezskuteczności ewentualnej egzekucji prowadzonej celem przymusowego wyegzekwowania należności.

Zdaniem podatnika organy podatkowe nie wykazały, iż ten działał świadomie w ewentualnym procederze wyłudzania podatku VAT, jak również nie uzasadniły, jego zdaniem, że zachodzą przesłanki do zastosowania art. 33 o.p. Jego zdaniem w sprawie nie ziściła się przesłanka uzasadnionej obawy niewykonania zobowiązania podatkowego.

Istotą sporu w rozpoznawanej sprawie była więc zasadność zastosowania zabezpieczenia przybliżonej kwoty zobowiązania z tytułu VAT wraz z odsetkami od tego zobowiązania na składnikach majątkowych podatnika. Innymi słowy, sporne było to, czy prawidłowo wykazano okoliczności uzasadniające zastosowanie zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego.

Sprawa trafiła do WSA we Wrocławiu. Sąd nie zgodził się z podatnikiem i wskazał, że wystąpienie przesłanki uzasadniającej dokonanie zabezpieczenia można dowieść poprzez wskazanie na wystąpienie innych okoliczności niż te, które zostały wyraźnie wskazane w art. 33 o.p. Organy podatkowe mogą więc sięgać po wszelkie dowody, czy ustalenia faktyczne uzasadniające zaistnienie "uzasadnionej obawy" niewykonania zobowiązania podatkowego, o której mowa w analizowanym przepisie.

Dlatego według sądu, fiskus doszedł do słusznego wniosku, że pomimo dobrej kondycji finansowej przedsiębiorstwa istnieje znaczna dysproporcja pomiędzy przewidywaną wysokością zobowiązania podatkowego a sumą wykazanych przez podatnika dochodów w badanym okresie, która to okoliczność uzasadnia obawę niewykonania zobowiązania podatkowego, którego zaistnienie prognozują organy podatkowe. Według fiskusa w żadnym z analizowanych lat podatkowych uzyskany przez podatnika dochód – nawet w sytuacji gdyby w całości został przeznaczony na zapłatę podatku – nie był wystarczający do zapłaty przewidywanych zobowiązań. Poza tym majątek czynny przedsiębiorstwa jest dużo niższy niż jego wartość księgowa z uwagi na dokonane wpisy hipotek. Według fiskusa przewidywane zobowiązania podatkowe nie zostaną wykonane także z uwagi na fakt, iż znaczna część aktywów przedsiębiorstwa jest finansowana przez źródła zewnętrzne (obce).

Przede wszystkim jednak podatnik rozliczając podatek VAT dokonał obniżenia podatku należnego w oparciu o faktury VAT nieuprawniające do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego na tych fakturach. Uprawdopodobnione jest zatem podejrzenie fiskusa o udziale w procederze obrotu "pustymi" fakturami. Według sądu ujawnienie zaś w postępowaniu kontrolnym okoliczności stwarzających podstawę do przyjęcia, że rozliczając VAT podatnik w okresie objętym kontrolą podatkową dokonał obniżenia podatku należnego na podstawie faktur VAT nieuprawniających do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku w fakturach tych naliczonego, stwarzało wystarczającą przesłankę do wydania decyzji zabezpieczającej na majątku podatnika wykonania przyszłej decyzji określającej wysokość zaległego podatku VAT, którego przybliżona kwota została wskazana w decyzji o zabezpieczeniu. Jeżeli bowiem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podmiot uchyla się od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe, to zaistnieje uzasadniona obawa dla dokonania zabezpieczenia zobowiązania podatkowego. Stanowisko to jest aktualne zwłaszcza w kontekście pozostałych ustalonych przez organy podatkowe okoliczności, tj. w sytuacji, gdy przewidywana kwota zobowiązania podatkowego jest niewspółmiernie wysoka w stosunku do możliwości finansowych podatnika oraz gdy brak jest majątku pozwalającego na uregulowanie zobowiązania.

W ocenie sądu – w dyspozycji przepisu art. 33 § 1 o.p. mieści się sytuacja, w której z jednej strony podmiot będący adresatem decyzji o zabezpieczeniu wykonania zobowiązania podatkowego nie posiada środków finansowych oraz majątku o wartości pozwalającej na ustanowienie zabezpieczenia wykonania należności podatkowych, z drugiej zaś uprawdopodobnione zostało, iż w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą brał udział w procederze obrotu tzw. "pustymi fakturami". Powyższe świadczy bowiem nie tylko o prawdopodobnym braku środków finansowych mogących służyć uiszczeniu kwoty należnej z tytułu przewidywanego zobowiązania podatkowego, ale również nasuwa podejrzenie, iż podatnik w sposób świadomy podejmuje działania mające na celu uszczuplenie wpływów Skarbu Państwa.

Wyrok WSA we Wrocławiu z 30 marca 2016 r., I SA/Wr 26/16