Wyrok dotyczy poznańskiej spółki, która zamierzała wypłacić wspólnikowi zaległą dywidendę - częściowo pieniężną, a częściowo przenosząc na niego własność swojej nieruchomości. W związku z tym spółka spytała Izbę Skarbową w Poznaniu, czy od wypłaty dywidendy w formie rzeczowej ma zapłacić podatek dochodowy.

Poznańska izba odpowiedziała, że tak, bo przenosząc na wspólnika własność nieruchomości spółka zwolni się z długu wobec wspólnika, polegającego na obowiązku wypłaty dywidendy. Zwolnienie z długu oznacza, że spółka uzyska przychód, a więc będzie musiała zapłacić podatek - uznała izba.

Spółka zaskarżyła tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Argumentowała, że wypłata dywidendy - czy to w formie pieniężnej, czy niepieniężnej - jest obowiązkiem spółki względem wspólnika, wynikającym z kodeksu spółek handlowych i nie ma nic wspólnego z przychodem. Poza tym wspólnik nie dokonuje w zamian na rzecz spółki żadnego świadczenia.

WSA uwzględnił skargę, wskazując, że skoro spółka nie płaci podatku od wypłaty dywidendy w formie pieniężnej, to nie musi go też płacić od dywidendy rzeczowej. Zdaniem sądu oba sposoby wypłaty dywidendy należy traktować jednakowo. Ponadto - według WSA - stanowisko izby skarbowej prowadziłoby do kilkukrotnego opodatkowania dochodu wypłacanego jako dywidenda. Dywidenda jest dochodem wspólnika i tylko on zapłaci od niej podatek - orzekł sąd.

Izba zaskarżyła ten wyrok do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tłumaczyła, że gdyby spółka najpierw sprzedała nieruchomość, a następnie z uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy wypłaciła dywidendę, to miałaby przychód ze sprzedaży i musiałaby zapłacić od niego podatek. Według izby przekazanie bezpośrednio nieruchomości wspólnikowi jest niczym innym, jak próbą obejścia obowiązku podatkowego.

W środę Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną izby (sygn. II FSK 1638/11). Orzekł, że źródłem dywidendy jest zysk spółki, a jej wypłacenie w dowolnej formie jest świadczeniem przysługującym wspólnikowi. NSA powołał się na utrwaloną już linię orzeczniczą, wskazującą, że dywidenda wypłacana w postaci rzeczowej nie jest przychodem dla spółki.

Środowy wyrok NSA jest kolejnym, w którym organy podatkowe przegrywają z podatnikami w sprawie dywidend rzeczowych. Z tego powodu Ministerstwo Finansów planuje zmianę przepisów; w projekcie nowelizacji ustaw podatkowych, w tym m.in. o podatku dochodowym od osób prawnych, resort zaproponował jednoznaczny przepis, z którego miałoby wynikać, że wypłata dywidendy rzeczowej jest przychodem dla spółki ją wypłacającej. Projekt jest obecnie po uzgodnieniach międzyresortowych.

W uzasadnieniu projektu MF napisało, że trzeba zmienić przepisy, bo "przekazanie dywidendy w formie rzeczowej stało się dogodnym instrumentem optymalizacji podatkowej i unikania opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu zbywania składników majątkowych".

ede/ kjed/ pad/