Jak rozliczyć wymianę udziałów?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoAkcjonariuszami spółki akcyjnej są dwie osoby fizyczne, które są również udziałowcami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Obecnie każdy z nich posiada po 50% akcji w spółce akcyjnej oraz odpowiednio 50,02% i 49,98% udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Całość swoich udziałów w spółce z o.o. każdy ze wspólników zamierza wnieść do spółki akcyjnej. Wspólnik posiadający mniejszą część udziałów częściowo wniesie wkład w gotówce (ok. 1000 zł.). Spółka akcyjna w zamian wyda własne akcje w jej podwyższonym kapitale zakładowym. Spółka akcyjna w ramach wymiany udziałów uzyska 100% praw głosu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.Jakie skutki w podatku dochodowym będzie miała ta transakcja?

Odpowiedź:

W obecnym stanie prawnym powyższa operacja będzie neutralna na gruncie ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1888) – dalej u.p.d.o.p. W celu uniknięcia ryzyka sporu z organami podatkowymi warto jednak, aby w pierwszej kolejności aportu dokonał udziałowiec posiadający 50,2% udziałów w sp. z o.o., tak aby zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów spółka akcyjna uzyskała niejako w pierwszym kroku bezwzględną większość praw głosu w sp. z o.o., a następnie zwiększyła ilość udziałów w tej spółce.

Uzasadnienie:

Na wstępie pragnę zaznaczyć, iż odpowiedź opiera się na brzmieniu przepisów obowiązujących do końca 2016 r. Jeżeli operacja wniesienia udziałów aportem ma mieć miejsce po 31 grudnia 2016 r. nie należy wykluczyć konieczności aktualizacji komentarza.

Przechodząc do odpowiedzi należy stwierdzić, iż operacja tzw. wymiany udziałów będzie neutralna dla stron transakcji na gruncie art. 12 ust. 4d u.p.d.o.p. Powyższy przepis w następujący sposób reguluje brak opodatkowania podatkiem dochodowym aportu udziałów od innej spółki kapitałowej:
a) jeżeli spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały tej innej spółki (tutaj SA nabywa udziały spółki z o.o. od osób fizycznych A i B) oraz
b) w zamian za udziały tej innej spółki (czyli w zamian za udziały w sp. z o.o.) przekazuje jej wspólnikowi (czyli A oraz B) własne akcje oraz jeżeli
c) spółka nabywająca (tutaj SA) uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały są nabywane (tutaj w sp. z o.o.), albo
d) spółka nabywająca (tutaj SA), posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów w tej spółce
–  do przychodów nie zalicza się wartości akcji przekazanych wspólnikowi tej innej spółki (czyli akcji przekazanych  A i B) oraz wartości udziałów nabytych przez spółkę (czyli udziałów nabytych przez SA), pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).

Zgodnie z art. 12 ust. 12 u.p.d.o.p. wymieniony wyżej przepis ust. 4d stosuje się również w przypadku dokonania więcej niż jednej transakcji nabycia udziałów (akcji), przeprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie (tzn. zostanie uzyskana bezwzględna większość głosów w spółce). Pomimo brzmienia art. 12 ust. 12 u.p.d.o.p., które w zasadzie powinno rozwiewać wątpliwości w zakresie braku opodatkowania operacji wymiany udziałów dokonywanej przez wielu wspólników, w celu uniknięcia ryzyka sporu z organami podatkowymi warto aby w pierwszej kolejności aportu dokonał udziałowiec posiadający 50,2% udziałów w sp. z o.o., tak aby zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów spółka akcyjna uzyskała niejako w pierwszym kroku bezwzględną większość praw głosu w sp. z o.o. a następnie zwiększyła ilość udziałów w tej spółce.

Dominik Klemens, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 20.12.2016 r.

Vademecum Doradcy Podatkowego Artykuł pochodzi z programu Vademecum Doradcy Podatkowego Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami