Odpowiedź:
Zakładając, że odpłatne udzielanie przez spółkę poręczeń jest konsekwencją świadomego i zaplanowanego działania, transakcje odpłatnego udzielania poręczeń nie mogą być uznane za transakcje pomocnicze do działalności handlowej, a więc prawidłowe było uwzględnienie tych transakcji w obrocie przyjętym do wyliczenia proporcji sprzedaży dla celów VAT.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 90 ust. 1-3 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.) – dalej u.p.t.u. – w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części tych kwot, co do zasady, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Na podstawie art. 90 ust. 6 pkt 2 u.p.t.u. do obrotu uwzględnianego do wyliczenia proporcji sprzedaży nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 u.p.t.u. w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Przepisy dotyczące VAT nie definiują pojęcia „transakcji pomocniczych”, jednak jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 25.10.2016 r., III SA/Gl 699/16, kryterium oceny, czy dana transakcja ma charakter pomocniczy, nie może być wyłącznie uznanie, że dana transakcja ze względu na swoją wartość w stosunku do wielkości rocznych przychodów podatnika jest sporadyczna.
Jeżeli okoliczności wskazują, że podatnik wykonuje dany typ transakcji jako element prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wówczas należy uznać, zdaniem Sądu, że transakcje takie nie są sporadyczne i to zarówno bez względu na ich wartość, jak i liczbę. Transakcjami, które nie mogą być uznane za sporadyczne, będą więc takie, które z założenia mają być wykonane jako element prowadzonej działalności.
W sytuacji opisanej w pytaniu odpłatne udzielanie przez spółkę poręczeń, jeśli jest konsekwencją świadomego i zaplanowanego działania, nie może być uznane za transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 u.p.t.u. Zatem prawidłowe było uwzględnienie tych transakcji w obrocie przyjętym do wyliczenia proporcji sprzedaży.
Jednocześnie należy wskazać na art. 90 ust. 10 pkt 1 u.p.t.u., który stanowi, że w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z art. 90 ust. 2-8 u.p.t.u. przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%.
Karol Różycki, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 3.03.2017 r.
Jak prawidłowo obliczyć wskaźnik proporcji?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoGłówna działalność spółki to sprzedaż towarów działalność handlowa. Ponadto spółka udziela poręczeń, z których uzyskuje przychód. Usługi poręczeń są fakturowane ze stawką zwolnioną zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 39 u.p.t.u. Spółka obliczyła wskaźnik proporcji za 2016 r., który wynosi 98,712, przy następujących danych: sprzedaż zwolniona 12.710 zł oraz sprzedaż opodatkowana 975.000 zł.Czy spółka prawidłowo obliczyła wskaźnik, skoro zostało zapisane w art. 90 ust. 6, że obliczając wskaźnik podatnik nie może uwzględnić usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41?
