W 1999 r. nabyliśmy wraz z bratem lokal usługowy jako osoby prywatne po 50% własności. Wprowadziliśmy go do środków trwałych spółki cywilnej w której jesteśmy wspólnikami. Obecnie brat chce sprzedać mi swoje 50% lokalu.

Czy będę zobowiązany do zapłaty PCC?

W celu zapłaty chcę wziąć kredyt hipoteczny.

Czy odsetki od tego kredytu będą kosztami uzyskania przychodów spółki cywilnej?

Aby mógł Pan się stać wyłącznym właścicielem przedmiotowego lokalu musi on najpierw przestać być składnikiem majątku spółki cywilnej. Zniesienie współwłasności lokalu po jego wycofaniu ze spółki będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Zasady funkcjonowania spółek cywilnych określają przepisy art. 860 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c. Wkłady wspólników spółek cywilnych polegać mogą, między innymi, na wnoszeniu do spółek cywilnych własności rzeczy, w tym własności nieruchomości (zob. art. 861 § 1 k.c.).

Rzeczy wniesione przez wspólników jako wkład do spółek cywilnych stają się współwłasnością wspólników spółek cywilnych. Co istotne, jest to współwłasność łączna, a nie współwłasność udziałowa (zgodnie bowiem z art. 863 § 1 k.c., wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku). Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji Pański brat nie może "po prostu" sprzedać Panu przysługującego mu udziału w przedmiotowym lokalu.

Aby mógł Pan się stać wyłącznym właścicielem przedmiotowego lokalu musi on najpierw przestać być składnikiem majątku spółki cywilnej. Przesunięcie takie jest jak najbardziej możliwe – jak czytamy w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2007 r. (V CSK 132/07), "w przypadku zawiązania spółki prawa cywilnego funkcjonują równolegle obok siebie odrębne masy majątkowe należące do poszczególnych wspólników oraz spółki (wspólność łączna wspólników), przy czym ustawa nie wyklucza przesunięć majątkowych pomiędzy tymi masami. Zakazu takich przesunięć nie można też wyprowadzić z istoty spółki cywilnej, czy też szerzej z istoty stosunku zobowiązaniowego".

Dopiero po wycofaniu przedmiotowego lokalu ze spółki cywilnej możliwe będzie zniesienie jego współwłasności (zakładam, że celem Państwa jest, aby przedmiotowy lokal stał się wyłącznie Pańską własnością). Czynność ta – jako dokonana przez osoby fizyczne niebędące podatnikami VAT (względnie niedziałające w charakterze podatników VAT) – nie będzie korzystała z wyłączenia opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) – dalej u.p.c.c. W konsekwencji umowa o zniesienie współwłasności przedmiotowego lokalu będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych (zob. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) u.p.c.c.) według stawki 2% (zob. art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) u.p.c.c.).

Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że konsekwencją wycofania przedmiotowego lokalu ze spółki cywilnej będzie to, że zniesienie jego współwłasności będzie dokonane przez Panów jako osoby "prywatne". W konsekwencji odsetki od kredytu zaciągniętego na wynagrodzenie należne Pańskiemu bratu z tytułu zniesienia współwłasności nie będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki cywilnej, gdyż nie zostaną poniesione w celu osiągnięcia przychodów przez tę spółkę.