Ewidencjonujemy na kasie fiskalnej wszystkie wykonane usługi stomatologiczne. Czasem zdarza się, że pacjent po kilku dniach żąda wystawienia rachunku, a nie posiada już paragonu. Z dokumentacji medycznej jesteśmy w stanie stwierdzić, kiedy i za jaką usługę i ile pacjent dokładnie zapłacił.
Czy możemy wystawić rachunek bez paragonu?
Czy musimy taką transakcję zaksięgować do przychodu podwójnie, raz z wydruku z kasy i drugi raz z rachunku?

Uważam, że możecie Państwo wystawiać rachunki nabywcom, którzy nie zwrócą uprzednio wystawionych paragonów.
Jak wynika z § 17 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) – dalej r.f., podatnicy nieobowiązani do wystawiania faktur wystawiają rachunki, o których mowa w art. 87 i 88 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) – dalej o.p.
Jak jednocześnie wynika z art. 87 § 4 o.p., podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. A contrario – w okresie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi podatnicy mają na żądanie nabywców obowiązek wystawiać rachunki.
Z przepisów nie wynika przy tym, aby w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej za pomocą kasy rejestrującej (a więc udokumentowanej paragonem) warunkiem obowiązku wystawienia rachunku było zwrócenie przez nabywcę paragonu. Należy jednak zauważyć, że rachunki wystawiane przez podatników nieobowiązanych do wystawiania faktur uważa się za faktury (zob. § 17 pkt 4 r.f.).
W konsekwencji uważam, że rachunków wystawianych przez takich podatników obowiązuje § 7 ust. 3 r.f., który stanowi, iż w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do kopii faktury podatnik jest obowiązany dołączyć paragon dokumentujący tę sprzedaż. Na gruncie tego przepisu przyjmuje się zaś, że – jak czytamy w postanowieniu Naczelnika I Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu z dnia 21 czerwca 2006 r., PSUS/PP-OIO/443-69/ŁG/65377, "jeżeli nabywca nie posiada paragonu fiskalnego, to wówczas Spółka nie ma obowiązku wystawić faktury VAT na żądanie nabywcy".
Mając na uwadze powyższe uważam, że przysługuje Państwu prawo do odmowy wystawienia rachunku, jeżeli nabywca żądający rachunku nie zwróci wydanego mu wcześniej paragonu. Brak obowiązku nie oznacza jednak zakazu – nie ma przepisu zakazującego wystawianie rachunków, jeżeli nabywca nie zwróci wystawionego mu uprzednio paragonu fiskalnego. W konsekwencji uważam, że nie macie Państwo obowiązku, lecz macie prawo wystawiać rachunki nabywcom, którzy nie zwrócą uprzednio wystawionych paragonów. Niestety, nie jest mi znane stanowisko organów podatkowych w tej kwestii, jak również jakiekolwiek dotyczące takiej możliwości orzeczenia sądów administracyjnych.
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że przyjęcie stanowiska o możliwości wystawiania rachunków w omawianych przypadkach nie oznacza konieczności dwukrotnego uznawania za przychód tych samych kwot (raz na podstawie raportu fiskalnego, drugi raz na podstawie rachunku). Brak przepisu określającego taki skutek prowadzi to wniosku, że odpowiednie opisanie dokumentów pozwala na uznanie za przychód kwoty wynikającej z jednego tylko dokumentu.