Wspólnicy spółki jawnej są jednocześnie właścicielami spółki z o.o. oraz pełnią funkcję prezesa i wiceprezesa zarządu w spółce z o.o. Pomiędzy spółkami występują transakcje sprzedaży towarów. Czy są to spółki powiązane i jakie są tego konsekwencje?
Tak, są to podmioty powiązane. Podstawowe konsekwencje występowania powiązań pomiędzy podmiotami, które dokonują między sobą transakcji są dwojakiego rodzaju. Po pierwsze trzeba pilnować, aby ceny stosowane w transakcjach między tymi podmiotami miały charakter rynkowy. Po drugie - w związku z dokonywaniem transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi może trzeba będzie sporządzić szczególną dokumentację podatkową.
W sytuacji opisanej w pytaniu mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi - spółka z o.o. oraz spółka jawna (a ściślej rzecz biorąc - wspólnicy spółki jawnej) są powiązani w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., oraz przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z przepisami art. 11 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p. oraz odpowiednio w art. 25 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.f., z powiązaniem między podmiotami krajowymi mamy do czynienia m.in. wówczas gdy podmiot krajowy (tu: wspólnik spółki jawnej) bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym (tu: spółką z o.o.) lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego (tu: w spółce z o.o.). Są to więc podmioty powiązane. Podstawowe konsekwencje występowania powiązań pomiędzy podmiotami, które dokonują między sobą transakcji są dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, ceny transakcyjne powinny być ustanowione na poziomie rynkowym. Jeśli nie będą na poziomie rynkowym (przynajmniej bez uzasadnionych przyczyn), to wówczas organ podatkowy może dokonać oszacowania dochodów (przychodów) w którymś z podmiotów. Po drugie, w związku z dokonywaniem transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi może trzeba będzie sporządzić szczególną dokumentację podatkową. Obowiązek sporządzenia dokumentacji obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość: 1) 100.000 euro - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, 2) 30.000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo 3) 50.000 euro - w pozostałych przypadkach. Jeśli więc wartość transakcji między podmiotami powiązanymi przekroczy limit, o którym mowa, to wówczas podatnik ma obowiązek sporządzania tej dokumentacji. Co istotne - dokumentacja powinna obejmować wszystkie transakcje z danego roku, a nie tylko te, które miały miejsce po przekroczeniu powyższego limitu. Na żądanie dokumentacje trzeba będzie przedstawić w urzędzie skarbowym. Podmioty powyższe są powiązane także w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.). Jeśli któryś z tych podmiotów nie będzie miał pełnego prawa do odliczenia, to wówczas także trzeba pilnować stosowania cen rynkowych w transakcjach pomiędzy nimi. Stosowanie cen nierynkowym może bowiem wówczas prowadzić do oszacowania obrotów przez organy podatkowe.