Przedmiotem sporu w sprawie było nieopodatkowanie CIT przez publiczny zakład opieki zdrowotnej (ZOZ) kwot: przeznaczonych w roku podatkowym na odsetki za zwłokę od zaległych składek na ZUS oraz na koszty wyegzekwowania tych składek. ZOZ nie zaliczył tych wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Uważa natomiast, że ich wartość nie podlega opodatkowaniu. Jako dochód przeznaczony na cele statutowe jest bowiem zwolniony od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Fiskus uznał jednak, że wydatki poniesione przez ZOZ na spłatę odsetek za zwłokę oraz kosztów egzekucyjnych z tytułu nieterminowych wpłat zobowiązań wobec ZUS nie są związane z działalnością statutową strony, lecz są wynikiem niewykonywania ciążących na nim określonych zobowiązań. Dochód ten powinien być opodatkowany.

ZOZ argumentował jednak, że po wejściu w życie tzw. "ustawy 203" przymuszony został do podwyższenia wypłacanych pracownikom świadczeń. Ustawa nie wskazywała jednak źródeł finansowania ustalonych podwyżek, przerzucając problem znalezienia finansowania na pokrycie uchwalonych środków na szpitale. W ZOZ powstał więc problem płynności wypłat wynagrodzeń, a co za tym idzie gwałtowny wzrost zadłużenia.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd przyznał rację fiskusowi tłumacząc, że celem statutowym (działalności) jakiegokolwiek podatnika nie jest niewątpliwe nieterminowe płacenie składek na ubezpieczenie społeczne jak również uiszczanie kosztów postępowania egzekucyjnego dotyczącego tychże składek. Wydatki te nie należą więc do kategorii dochodów przeznaczonych na cele statutowe podatnika, w tym i na cel statutowy w postaci ochrony zdrowia, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Nie są to nawet wynagrodzenia pracowników realizujących wymieniony cel statutowy czy też składki na ubezpieczenie dotyczące tych pracowników, ale tylko i wyłącznie finansowe konsekwencje zaniechania bądź nieterminowego płacenia tych składek.

Należy przypomnieć, że analogiczne stanowisko NSA przedstawił już w wyrokach: z 9 maja 2012 r., II FSK 2175/10, LEX nr 1244170 oraz z 28 lutego 2014 r., II FSK 873/12.

Wyrok NSA z 29 lipca 2014 r., II FSK 191/13

Omówienie orzeczenia pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego