Pytanie

Czy biuro rachunkowe może być płatnikiem podatku za podatnika, jeśli zawarta została umowa na sporządzanie, wysyłanie deklaracji podatkowych oraz opłacanie podatku?

Odpowiedź

Co do zasady, nie jest dopuszczalna w obrocie bezgotówkowym zapłata podatku z rachunku bankowego należącego do biura rachunkowego obsługującego podatnika.

Jeśli jednak kwota podatku nie przekracza 1000 zł, a treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości co do przeznaczenia zapłaty na zobowiązanie podatnika uznaje się, że wpłata pochodzi ze środków podatnika.

Możliwa jest jednak wpłata przez biuro rachunkowe gotówki otrzymanej od podatnika w kasie organu podatkowego. Dokonując wpłaty gotówkowej biuro rachunkowe może wyręczyć podatnika, dokonując zapłaty z jego środków. W takim przypadku zapłaty w sensie prawnym dokonuje podatnik, pomimo iż faktycznie biuro rachunkowe wyręczy podatnika w przekazaniu jego środków do kasy organu podatkowego.

Uzasadnienie

Zgodnie z przepisami art. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - dalej o.p. - zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Obowiązkiem podatkowym jest zaś na podstawie art. 4 o.p. wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Z kolei podatkiem jest na mocy art. 6 o.p. publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażonej w uchwale z 26 maja 2008 r., I FPS 8/07 z przytoczonych pojęć jednoznacznie wynika, że obowiązek zapłaty podatku wypływa ze zobowiązania podatkowego, a zobowiązanym do jego zapłacenia jest podatnik. Tym samym za słuszną należy uznać tezę, że tylko zapłata podatku przez podatnika prowadzi do realizacji zobowiązania podatkowego i tym samym do jego wygaśnięcia.

Sąd uznał jednak za konieczne wyraźnie zaakcentować, że powyższe rozważania nie dotyczą sytuacji, w której osoba wpłacająca podatek dokonuje tego ze środków powierzonych mu przez podatnika. Dokonuje wówczas czynności technicznej - wpłaca podatek za podatnika, lecz działa jedynie jako "posłaniec". Chodzi tu o osobę, która dokonuje faktycznej wpłaty podatku, wpłacając środki otrzymane od podatnika, np. pracownik podatnika w ramach powierzonych obowiązków udaje się do urzędu skarbowego i wpłaca w kasie środki od niego otrzymane, czy też krewny podatnika, wyręczając go, dokonuje zapłaty z jego środków. W tych bowiem wypadkach zapłaty w sensie prawnym dokonuje podatnik i nie zmienia tego faktyczne wyręczenie podatnika w przekazaniu jego środków do kasy organu podatkowego.

Należy jednak wskazać, że z dniem 1 stycznia 2016 r. ustawodawca wprowadził art. 62b o.p. stanowiący, że zapłata podatku może nastąpić także przez:

1) małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę,

2) aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym,

3) inny podmiot, w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł.

W przypadkach, o których mowa w pkt 1 i 3, jeżeli treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości co do przeznaczenia zapłaty na zobowiązanie podatnika uznaje się, że wpłata pochodzi ze środków podatnika.

Dowiedz się więcej z książki
Ordynacja podatkowa. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł