Chodzi o ustawę z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 641). 

Czytaj więcej:
Nowe przywileje rodzicielskie – firmy przygotowują się na problemy>>
Dwa przepisy pozwalają na pracę zdalną rodziców małych dzieci, a dla pracodawców to kłopot>>

Umowa na okres próbny

  • Zawierana tak jak przed zmianą przepisów na maksymalnie 3 miesiące z ale zastrzeżeniem:
  1. maksymalnie  na 1 miesiąc – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
  2. maksymalnie na 2 miesiące – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy;
  • Strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny okresy wskazane w pkt 1 i 2 nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy;
  • Strony mogą uzgodnić w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności;
  • Ponowne zawarcie umowy możliwe będzie tylko wówczas, gdy  pracownik miałby być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy.

Czytaj w LEX: Umowa na okres próbny po zmianach >

 

Umowa na czas określony

  • Obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę;
  • Obowiązek konsultacji zamiaru wypowiedzenia umowy z reprezentującą pracownika organizacją związkową.

Czytaj w LEX: Nowelizacja KP: Zmiany w wypowiadaniu umów o pracę >

 

Informacja o warunkach zatrudnienia

  • Przekazywana nie  później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy;
  • Przekazywana w postaci papierowej lub elektronicznej. Informacje, pracodawca może przekazać pracownikowi w postaci elektronicznej, jeżeli będą dostępne dla pracownika z możliwością ich wydrukowania oraz przechowywania, a pracodawca zachowa dowód ich przekazania lub otrzymania przez pracownika;
  • Znacznie rozszerzony zakres treści informacji (zob. art. 29 par. 3 k.p.);
  • Nie później niż w terminie 30 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy pracodawca informuje o nazwie instytucji zabezpieczenia społecznego, do których wpływają składki na ubezpieczenia społeczne związane ze stosunkiem pracy oraz informacje na temat ochrony związanej z zabezpieczeniem społecznym, zapewnianej przez pracodawcę; nie dotyczy to przypadku, w którym pracownik dokonuje wyboru instytucji zabezpieczenia społecznego.

Czytaj w LEX: Umowa o pracę i informacja o warunkach zatrudnienia - zmiany kodeksu pracy >

 

 

Nowość
Nowość
Kodeks pracy. Przepisy

Sprawdź  

Informacje przy pracy za granicą, w tym przy podróżach służbowych

Przed wyjazdem pracownika do pracy lub w celu wykonania zadania służbowego poza granicami kraju na okres przekraczający 4 kolejne tygodnie pracodawca przekazuje pracownikowi niezależnie od informacji z art. 29 k.p. , informacje w postaci papierowej lub elektronicznej m.in. o czasie wykonywania pracy w innym państwie oraz o warunkach pracy (szczegółowo - art. 291k.p.).

WZÓR DOKUMENTU: Informacja o zmianie warunków zatrudnienia pracownika delegowanego >

W LEX znajdziesz ponad 20 wzorów dokumentów, które pomogą przygotować się do omawianych zmian >

 

Wniosek o bardziej przewidywalne warunki zatrudnienia

  • Pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy może raz w roku kalendarzowym wystąpić do pracodawcy z wnioskiem, złożonym w postaci papierowej lub elektronicznej, o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym polegające na zmianie rodzaju pracy lub zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy;
  • Uprawnienie to nie obejmuje pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na okres próbny;
  • Pracodawca powinien, w miarę możliwości, uwzględnić omawiany wniosek pracownika;
  • W ciągu 1 miesiąca od dnia otrzymania wniosku pracodawca udziel pracownikowi odpowiedzi na wniosek. W razie nieuwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika o przyczynie odmowy.

Czytaj w LEX: Wniosek o zmianę rodzaju umowy o pracę lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy - nowe uprawnienie pracownika >

Czytaj również: Rodzic 4-latka nie pojedzie w delegację, ale w supermarkecie będzie pracował po 12 godzin>>

 

Urlop opiekuńczy

  • Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze 5 dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych;
  • Urlop opiekuńczy jest niepłatny;
  • Urlop udzielany na wniosek pracownika składany w postaci papierowej lub elektronicznej z co najmniej jednodniowym  wyprzedzeniem;
  • Okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu, od którego uzależnione są uprawnienia pracownicze.

WZÓR DOKUMENTU: Wniosek pracownika o urlop opiekuńczy (w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych) >

Czytaj również: 
Pracodawca nie może żądać potwierdzenia „poważnych względów medycznych” przy urlopie opiekuńczym>>
Urlop opiekuńczy, czyli mocna ochrona pracownika i komplikacje dla pracodawcy>>

 

Zwolnienie z powodu siły wyższej

  • Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika;
  • W okresie tego zwolnienia zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia;
  • Wyboru sposobu korzystania ze zwolnienia I(dni lub godziny) dokonuje pracownik  w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym, wybór jest wiążący w danym roku;
  • Wniosek o udzielenie zwolnienia zgłaszany jest przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.

WZÓR DOKUMENTU: Wniosek o udzielenie zwolnienia z powodu działania siły wyższej (oraz deklaracji o sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia od pracy: 2 dni albo 16 godzin) >

 Czytaj również: Brak definicji siły wyższej zapewni pracownikom dodatkowe wolne>>

 

Czas pracy

  • Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika:
  1. wynosi co najmniej 6 godzin – pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
  2. jest dłuższy niż 9 godzin – pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
  3. jest dłuższy niż 16 godzin – pracownik ma prawo do kolejnej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;
  • Zgodnie z art. 9413 k.p., jeżeli obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, lub z regulaminu, lub przepisów prawa, lub umowy o pracę oraz w przypadku szkoleń odbywanych przez pracownika na podstawie polecenia przełożonego, szkolenia takie odbywają się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika; Czas szkolenia odbywanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do czasu pracy;
  • Pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanym czasu pracy oraz delegować poza stałe miejsce pracy.

WZÓR DOKUMENTU:  Informacja o możliwości zmiany wymiaru czasu pracy >

W LEX znajdziesz ponad 20 wzorów dokumentów, które pomogą przygotować się do omawianych zmian >

  

Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Przepisy >>


Zmiany wnioskowania o urlopy „dla rodziców”

Zamiast wniosków w formie pisemnej wnioski w postaci papierowej lub elektronicznej - dotyczy wniosku o rezygnację z korzystania z części urlopu macierzyńskiego przez pracownicę na podstawie art. 180 par. 4 i 6 k.p. oraz o udzielanie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu albo innemu członkowi najbliższej rodziny w przypadkach określonych w art.  180 par. 4 pkt 1, par. 5, par. 6 pkt 1 i par. 7, par. 10 pkt 1 oraz par. 11–13 i par. 15 k.p., wniosku o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, o urlop rodzicielski lub jego część,  o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą; o urlop ojcowski; o urlop wychowawczy, wycofania wniosku o ten urlop, wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego.

Sprawdź w LEX: Co oznacza „postać elektroniczna wniosku o urlop rodzicielski”? >

 

Urlop ojcowski

Pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do:

  1. ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia (dotychczas do ukończenia 24 miesiąca życia) albo
  2. upływu 12 miesięcy (dotychczas do upływu 24 miesięcy) od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia;

Sprawdź w LEX:  Do kiedy pracownik powinien wykorzystać drugą część urlopu ojcowskiego?  >

 

Urlop rodzicielski

  • Urlop rodzicielski ojca dziecka nie jest uzależniony od tego, czy w chwili porodu matka dziecka pozostawała w zatrudnieniu lub ubezpieczeniu chorobowym,
  • Wprowadzenie nieprzenaszalnej na drugiego z rodziców 9-tygodniowej części urlopu (wydłużeniu urlopu rodzicielskiego o 9 tygodni),
  • Zmiana maksymalnego wymiaru urlopu w związku z łączeniem go z pracą,
  • Ustalenie wyższych wymiarów urlopu rodzicielskiego dla rodziców dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”  (65 i 67 tygodni),
  • Znaczne zmiany w zakresie wnioskowania o urlop i jego części - brak obowiązku wykorzystywania urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po macierzyńskim lub po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego; wg nowych przepisów art. 1821c k.p., urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w 5 częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Sprawdź w LEX: Czy będzie stosowane wyrównanie zasiłku ze stawki 80% podstawy zasiłku do 81,5% dla osób, które pobierały zasiłek przed wejściem w życie ustawy? >

Czytaj również: Będzie o 9 tygodni dłuższy urlop rodzicielski tylko dla ojców >>

 

Ochrona przed zwolnieniem

W okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części – do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie może:

  1. prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem;
  2. wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy;

W przypadku złożenia przez pracownika wniosku wcześniej niż w terminach określonych w art. 180 par. 9 k.p., art. 1821d par. 1 k.p. lub w art. 1823 par. 2 k.p. zakazy te zaczynają  obowiązywać na:

  1.  14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu macierzyńskiego oraz części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego;
  2. 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego albo jego części;
  3. 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego albo jego części;

- ochroną powyższą objęto zatrudnienie na okres próbny niezależnie od okresu, na który zawarta jest umowa.

WZÓR DOKUMENTU: Odpowiedź pracodawcy na wniosek pracownika o wskazanie przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę albo zastosowanie działania mającego równoważny skutek do rozwiązania umowy o pracę >

Czytaj w LEX: Nowelizacja kodeksu pracy - wdrożenie dyrektyw UE > 

 

Elastyczna organizacja pracy

  • Elastyczna organizacja pracy obejmuje: pracę zdalną, przerywany system czasu pracy, system pracy weekendowej, system skróconego tygodnia pracy, ruchome (zmienne) rozkłady czasu pracy z art. 1401 k.p., indywidualne rozkłady czasu pracy, obniżenie wymiaru czasu pracy;
  • Do złożenia wniosku o elastyczną organizację pracy uprawniony jest pracownik wychowujący dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia;
  • Wniosek składany jest  postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy.
  • Pracodawca rozpatruje wniosek biorąc pod uwagę: potrzeby pracownika, termin oraz przyczynę konieczności korzystania z elastycznej organizacji pracy, potrzeby i możliwości pracodawcy, w tym konieczność zapewnienia normalnego toku pracy, organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika;
  • Pracodawca jest obowiązany poinformować pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej o uwzględnieniu wniosku albo o przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku, albo o innym możliwym terminie zastosowania elastycznej organizacji pracy niż wskazany we wniosku, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.

WZÓR DOKUMENTU:  Informacja dla pracownika o przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku o zastosowanie elastycznej organizacji pracy >

Sprawdź w LEX: W jakiej relacji pozostają przepisy dotyczące uprzywilejowanej roli rodziców dzieci do lat 4 i 8 w zakresie pracy zdalnej? >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.