Anna Ł. nie posiada wyuczonego zawodu. W trakcie aktywności zawodowej pracowała jako sprzątaczka, najpierw w 2002 roku na podstawie umów zlecenia, a następnie od 2012 do 2018 roku na podstawie umowy o pracę jako sprzątaczka w wymiarze 1/4 etatu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością - sprzątała pomieszczenia laboratoryjne oraz je dezynfekowała. Od lutego 2018 roku ubezpieczona jest osobą bezrobotną.
Wniosek o rentę
W grudniu 2018 roku, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny stwierdził u Anny Ł. chorobę zawodową: astmę oskrzelową wymienioną w wykazie chorób zawodowych. We wrześniu 2020 roku ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o prawo do renty w związku z chorobą zawodową.
Czytaj: SN: Można stwierdzić chorobę zawodową pracownika po śmierci i rodzinie przyznać odszkodowanie>>
Lekarz orzecznik ZUS rozpoznając u ubezpieczonej astmę oskrzelową, nadciśnienie tętnicze, kamicę nerek, zawroty głowy w wywiadzie wskazał, iż nie stwierdza takiej dysfunkcji, która powodowałaby długotrwałą niezdolność pracy. W uzasadnieniu orzeczenia lekarz orzecznik wskazał, że ustalenie (orzeczenie) potwierdza dobry stan kliniczny ubezpieczonej, prawidłowe wyniki spirometrii, fakt, iż nie było istotnych zaostrzeń oraz fakt, iż nie było hospitalizacji. Ubezpieczona wniosła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.
Czytaj w LEX: Zasady orzekania o niezdolności do pracy >
Komisja lekarska: jest astma
Również w opinii Komisji Lekarskiej ZUS istniejące u badanej schorzenia, w obecnym stopniu ich zaawansowania, nie naruszają sprawności organizmu w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy.
Sąd Okręgowy ustalił, iż Anna Ł. nie jest długotrwale niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową – astmą oskrzelową. Astma oskrzelowa u wnioskodawczyni obecnie wymaga redukcji nadmiernej wagi ciała nasilającej odczuwane duszności. Wymaga również intensyfikacji leczenia przeciwzapalnego. A także - profilaktyki w zakresie alergenów pleśni oraz bylicy, trawy na które wnioskodawczyni jest uczulona. Wymaga unikania czynników drażniących jak wspomniane czynniki chemiczne, zapachy kwiatów, brudnej odzieży itd.
Ubezpieczona jest zdolna do wykonywania szeregu czynności na ogólnym rynku pracy w charakterze robotnika niewykwalifikowanego, bez narażenia na alergeny nie tylko zawodowe a także inne (alergeny pleśni, bylicy, traw, czynniki chemiczne). Ograniczenie to ze względów profilaktycznych nie świadczy o niezdolności do pracy. Poza astma oskrzelową pozostałe rozpoznane u badanej schorzenia , nie mają związku z chorobą zawodową. .
Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonej za nieuzasadnione podnosząc, iż stosownie do przepisu art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.
Opinie wydane przez biegłych z zakresu pulmonologii i medycyny pracy są w ocenie sądu I instancji kompletne oraz racjonalnie uzasadnione, a wnioski w nich zawarte zgodne z wiedzą oraz zasadami doświadczenia życiowego.
Zobacz procedurę w LEX: Renta z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego >
Z tym rozstrzygnięciem nie zgodziła się ubezpieczona zaskarżając je w całości i zarzucając mu naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wynik na rozstrzygnięcie sprawy, a także – na niewłaściwym przyjęciu przez sąd, iż obecny stan zdrowia skarżącej wymaga głównie redukcji nadmiernej wagi ciała, w sytuacji gdy odczuwane przez skarżącą duszności są powodowane uszkodzeniem płuc (wynikającym z choroby zawodowej, a nie wagi jej ciała), a przy tym otyłość skarżącej powstała właśnie w związku z leczeniem astmy oskrzelowej (przyjmowanie leków spowodowało u powódki rozrost masy ciała).
Oddalenie apelacji
Sąd Apelacyjny oddalił apelację skarżącej. W całości podzielił ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Okręgowego.
W pierwszej kolejności podkreślił , że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku w prawa do renty w związku z chorobą zawodową prawidłowo wskazał jako podstawę rozstrzygnięcia art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zobacz procedurę w LEX: Rozpoznanie choroby zawodowej >
Opinie biegłych miały znaczenie
Biegłe w tej sprawie wyczerpująco wyjaśniły, że astma nie czyniła i nie czyni z ubezpieczonej osoby niezdolnej do pracy na ogólnym rynku pracy. Na szczególną uwagę zasługuje tu opinia lekarza medycyny pracy, który wobec niespornego braku kwalifikacji u ubezpieczonej, która legitymuje się wykształceniem podstawowym stwierdził, że ubezpieczona może wykonywać wszelkie prace robotnika niewykwalifikowanego na ogólnym rynku pracy z uwzględnieniem przeciwskazań związanych z jej uczuleniem na niektóre środki chemiczne (chlorek beznzalkonium), które, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zawsze mogą zostać zastąpione środkami ekologicznymi.
W ocenie sądu odwoławczego, ubezpieczona może zatem wykonywać prace porządkowe na zewnątrz budynków, pracować w zieleni miejskiej, jako szatniarz, dozorca, parkingowa, wykonywać prace nakładcze, pracować w informacji telefonicznej itp. Poczucie ubezpieczonej, że nie może wykonywać żadnych prac w kontekście nieznacznego nasienia dolegliwości i prawidłowych wyników spirometrii nie znajduje żadnego uzasadnienia.
Choroba zawodowa jest, ale pracować można
Według SA subiektywna ocena strony co do stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie nie może skutecznie podważać trafności i rzetelności opinii biegłych sądowych. Sąd Okręgowy stwierdził, że dopuszczone przez dowody z opinii biegłych zostały sporządzone przez lekarzy specjalistów posiadających konieczną i wystarczającą wiedzę. Wnioski opinii zostały rzeczowo i logicznie uzasadnione, zostały poparte szczegółową analizą wszystkich okoliczności związanych ze stanem zdrowia wnioskodawczyni. Natomiast złożone zastrzeżenia stanowią jedynie niczym nie popartą polemikę z oceną biegłych.
Czytaj omówienie orzeczenia SN w LEX: Nie każda choroba zawodowa skutkuje niezdolnością do pracy >
Sąd odwoławczy miał na uwadze, że w wywiedzionej apelacji skarżąca próbowała przede wszystkim dowieść, iż istnienie choroby zawodowej musi skutkować orzeczeniem niezdolności do pracy.
W tym stanie rzeczy, Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko sądu pierwszej instancji i uznał, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu, a wniesiona apelacja jest niezasadna, co skutkowało jej oddaleniem, o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c.
Sygnatura akt III AUa 440/22. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 7 marca 2023 r.
